responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مقالات اصولي نویسنده : موسوی بجنوردی، محمد    جلد : 1  صفحه : 36

( 1 ) تعريف اجماع , ( 2 ) دليليت اجماع , ( 3 ) ادله حجيت اجماع , ( 4 ) اقسام اجماع .

1 . تعريف اجماع

اجماع در لغت به معناى عزم و تصميم و اتفاق آمده است : اگر كسى بر أمرىعزم كند و تصميم بر مطلبى بگيرد , بدان اجماع و اتفاق گفته مى شود . اين بيان به حسب معناى لغوى است . اما به حسب اصطلاح علماى اصول , مقصود اتفاق فقهاء و علماى بزرگ منتهى به عصر امام معصوم ( ع ) است . يعنى اجماع اين علما بايد منتهى بشود به عصر معصوم . اين بيان بر حسب اصطلاح علماى اصول شيعه است . اما علماى سنت و جماعت مطالب ديگرى گفته اند كه شيخ الطائفه ( رضوان اللهتعالى عليه ) , در كتاب[ ( عدة الاصول]) , به تعدادى از آنها اشارت فرموده است و برخى از آنها عبارتند از اتفاق تمامى امت اسلامى , يا اتفاق تمامىمجتهدين در يك عصر , يا اتفاق اهل مدينه و مكه كه از آنها به[ ( حرمين])تعبير مى كنند يا اتفاق اهل كوفه و بصره و غير ذلك . به هر حال , به طور موجبه جزئيه در اتفاق علما بحثى نيست و همه در اين زمينه متفق هستند , لكن در جزئيات بحث است , كه در اينجا وارد جزئيات نمى شويم .

2 . دليليت اجماع

دليليت اجماع به چند معنى است : يكى آنكه اجماع در عرض كتاب و سنت دليليت دارد , و به تعبير ديگر , همان طوريكه كتاب و سنت هر يك به تنهايىدليلند و نيز حكم عقلى نسبت به يك مسئله دليل است , اجماع هم به تنهايى دليل است . و , بنابراين , اگ رعمل كردن مطابق اجماع موجب ثواب باشد , مى توان گفت عمل بر خلاف حكمى هم كه مورد اجماع است موجب عقاب است . دوديگر آنكه بايد پذيرفت كه دليل اجماع در عرض كتاب و سنت و احيانا دليل عقلى قرار نمى گيرد , بلكه در طول آنها واقع است . به تعبير ديگر , وقتى ازيافتن حكم در كتاب و سنت مأيوس شديم , بايد به اجماع تمسك جوييم , و يابدليل عقل و مطابق اجماع عمل كنيم . قول سوم اين است كه اجماع أصلا دليلمحسوب نمى شود نه عرضا و نه طولا بلكه اجماع كشف از رأى معصوم مى كند . پس آنچه

نام کتاب : مقالات اصولي نویسنده : موسوی بجنوردی، محمد    جلد : 1  صفحه : 36
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست