عبارت است از: معتصم عباسى (227 ـ 220)، واثق (232 ـ 227)، متوكل (248 ـ 232)، منتصر‌(6 ماه)، مستعين (252 ـ 248) و معتزّ (254 ـ 252).

‌ معتصم طرح‌ها و نقشه‌هاى مأمون را در مورد خاندان نبوت و امامت ادامه داد و به بهانه‌هاى واهى، مانند نپوشيدن لباس سياه، بسيارى علويان را تا آخر عمر زندانى كرد. هرچند واثق، پسر معتصم نيز سياست مأمون و معتصم را در مسأله خلق قرآن پى گرفت و كسانى را كه مخلوق بودن قرآن را نمى‌پذيرفتند، شكنجه مى‌كرد; اما، به نوشته مورخان، رفتارش با علويان سخت نبود. به همين جهت، آل ابى‌طالب در زمان او در سامرا گرد آمدند و تا حدودى در آسايش به‌سر بردند.

‌ به دليل اين‌كه سازمان وكالت جايگاه و نقش خود را در ميان مردم پيدا كرده بود، متوكل با جذب و گزينش افرادى كه بينش ضدعلوى داشتند مى‌كوشيد مخالفان خود را از ميان بردارد و فعاليت‌هاى سازمان يافته علويان، بهويژه اماميه را نابود سازد. خشونت و سخت‌گيرى دوران 16 ساله زمامدارى او چنان بود كه گروهى از وكلاى امام (عليه السلام) در سراسر نقاط اسلامى زيرشكنجه درگذشتند و يا به زندان‌هاى طولانى محكوم شدند. اين اقدامات بر پيكر سازمان وكالت لطمه‌هاى جدى وارد كرد; اما حضرت (عليه السلام) با تلاش حساب شده خويش اين شبكه را هم‌چنان فعال و پرثمر نگه‌داشت.

‌ سخت‌گيرى‌هاى متوكل در مورد شيعيان يكى از سياه‌ترين برگ‌هاى تاريخ دوران بنى‌عباس به‌شمار مى‌آيد. برخى از مهم‌ترين سياه‌كارى‌هاى او عبارتند از:

‌ 1. تحت تعقيب قراردادن، متوارى يا زندانى كردن علويان;

‌ 2. ويران‌ساختن آرامگاه امام‌حسين (عليه السلام) و بناهاى اطراف آن بهوسيله شخصى يهودى‌الاصل;

‌ 3. گماردن پاسگاه‌هاى انتظامى و ممنوع كردن زيارت قبر امام حسين (عليه السلام) ;

‌ 4. دادن هداياى هنگفت به شاعران خودفروخته و تشويق آن‌ها به هجو بنى‌هاشم; او دركنار اين اقدام، پيروان اهل‌بيت (عليهم السلام) را بى‌رحمانه به شهادت مى‌رساند. يكى از كسانى كه بهوسيله متوكل به شهادت رسيد ابن‌سكيت، شاعر و اديب نامور شيعى بود كه مدتى آموزش فرزندان متوكل را نيز به‌عهده داشت. روزى متوكل به فرزندان خود اشاره كرد و از ابن‌سكيت