جايى كه بر اثر كثرت نعمت ، غفلت بيشترى به او دست مى دهد و توبه و استغفار را فراموش مى كند ، ناگهان و بدون اينكه گناهكار توجه داشته باشد و از رسيدن عذاب و انتقام باخبر شود ، مجازات و عذاب به سويش مى آيد و گريبانش را مى گيرد ، و او را در حال بى خبرى دچار انتقام حق مى كند و در حقيقت ، وى را به بلاى مكر خفىّ گرفتار مى كند .

از حضرت صادق (عليه السلام) روايت است :

إِذَا أَرادَ اللّهُ بِعَبْد خَيْراً فَأذْنَبَ ذَنْباً أتْبَعَهُ بِنِعْمَة وَيُذَكِّرُهُ الإسْتِغفَارَ ، وَإِذَا أرادَ بِعَبْد شَراً فَأَذْنَبَ ذَنْباً أَتْبَعَهُ بِنِعْمَة لِيُنْسِيَهُ الاستِغْفارَ وَتَمَادَى بِها وَهُوَ قولُه ( سَنَسْتَدْرِجُهُم مِنْ حَيْثُ لايَعْلَمونَ[1] ) [2] .

« به راستى هنگامى كه خدا خير و خوبى را درباره ى عبد اراده كند ، چنين پيش مى آيد كه عبد ، گناهى را مرتكب مى گردد ، خدا به او نعمت مى دهد و او را به سبب آن نعمت متذكر استغفار مى كند ، و هرگاه شرى را درباره ى او اراده كند ، پس عبد مرتكب گناه مى شود و خدا نعمتى به او عطا مى كند ، پس به سبب سرگرمى به آن نعمت ، استغفار را از يادش مى برد و گناه به وسيله ى آن نعمت امتداد پيدا مى كند ، و اين است قول حق : به تدريج از جايى كه نمى دانند آنان را به عذاب و انتقام و كيفر و مجازات گرفتار مى كنيم ! »

[1] اعراف : 182 .

[2] نفحات الليل : 81 .