تأليفى يا تركيبى كرده، كامل‌كننده جسم و حافظ نظام آن خواهد بود. [1]

به باور فيلسوفان، نفس از رهگذر تفاوت آثار و ويژگى‌ها- در عين وحدت آن- به سه نوع و مرتبه، دسته بندى مى‌شود: 1. نفس نباتى (روح طبيعى) كه داراى سه ويژگى تغذيه، رشد و توليد مثل است. 2. نفس حيوانى كه علاوه بر ويژگيهاى قبلى، داراى ادراك جزئيات و حركت ارادى است. 3. نفس انسانى (روح نفسانى مغزى) كه علاوه بر وظايف قبلى، داراى قوه عاقله (مدرك كليات) و عامله (عقل عملى و محرك عضلات) است. [2]

دهخدا به نقل از حكيمان، چنين آورده است:

نزد حكماى پيشين، روح سه باشد: 1. روح طبيعيه و آن مشترك باشد ميان حيوان و نبات، و از حيوان در كبد باشد و از عروق غير ضوارب به جميع بدن منبعث گردد و اين روح طبيعيه را نفس نباتيه، ناميه و شهوانيه نيز گويند. 2. روح حيوانيه در حيوان (اعم از انسان و جز آن) باشد و آن در دل (قلب) است ... و آن را نفس غضبيه نيز خوانند. 3. روح نفسانى و آن در دِماغ باشد و از آنجا به وسيله اعصاب به اندامها آيد. [3]

«مغز» [4] مهم‌ترين و شريف‌ترين عضو بدن انسان، مركز دستگاه عصبى و ابزار تعقل انسانى است كه از دو نوع ياخته‌هاى عصبى خاكسترى و سفيد تركيب يافته‌

[1]. حسين بن عبدالله بن سينا، الشفاء (الطبيعيات)، چاپ اول، (قم: منشورات مكتبة آية الله العظمى المرعشى النجفى، 1404 ق)، ج 6، ص 25.

[2]. رك: الحسين بن على بن سينا، النجاه، چاپ دوم، (تهران، مرتضوى، 1362)، ص 165- 157؛ محمد غزالى، مقاصد الفلاسفه، (محقق سليمان دنيا)، چاپ اول، (مصر: دار المعارف، 1961 م)، ص 370- 346؛ صدر الدين محمد شيرازى، الحكمه المتعاليه فى الاسفار العقلية الاربعة، چاپ سوم، (بيروت: دار احياء التراث العربى، 1981 م)، ج 8، ص 77- 53؛ فخر الدين محمد بن عمر رازى، المباحث المشرقية، چاپ دوم، (قم: بيدار، 1411 ق)، ج 2، ص 259- 235.

[3]. على اكبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، چاپ دوم، (تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه، 1377)، ج 8، ص 1231.

[4].Brain.