تقسيمى است كه سرچشمه آن، گفتار خليفه ثانى است.

ديديم كه بدعت به مفهوم اصطلاحى آن، عبارت از آن گونه نوآورى است كه اسلام آن را تشريع نكرده است و براى آن هيچ گونه دليل و ريشه اى در كتاب و سنت يافت نمى شود. در اين صورت، بدعت نمى تواند جز گونه« زشت»، نوع ديگرى داشته باشد. بنابراين تقسيم بدعت به زشت و زيبا، تقسيمى ناروا و بدون موضوع است.

البته اگر مردم در زندگى روزمرّه خويش، دست به نوآوريهايى زده و آن را به خدا و پيامبر نيز نسبت ندهند، اين كار به مفهوم لغوى لفظ،«بدعت» بوده و مى تواند به دو گونه زشت و زيبا تقسيم شود.اصولاً آداب و رسوم نو كه در ميان ملل پديد مى آيد به زشت و زيبا تقسيم مى شود. زيرا چه بسا ممكن است برخى از آنها مفيد و برخى ديگر غيرمفيد باشد، امّا بدعت در اصطلاح شرعى آن،يك قسم بيشتر ندارد، و آن هم حرام ونامشروع است.

علل تحريف در دين

با آنكه جوهر « اسلام»، چيزى جز «تسليم در برابر خداوند» نيست و بخشى از عقايد و احكام عملى اين دين از همين تسليم سرچشمه مى گيرد، پس فرد مسلمان چگونه دست به تحريف مى زند و انگيزه او از اين تحريف چيست؟

ذيلاً به برخى از انگيزه هاى اين امر ـ كه همگى تحت پوشش «اجتهاد در برابر نص» قرار مى گيرند ـ اشاره مى كنيم.

1. تقدس مآبى

چه بسا افرادى با معيارهاى شخصى تصرف در دين را يك نوع قداست