آيا اين دو فرد در نظر عقل وخرد، يكسانند؟ آيا مى توان إنسان ناتوان را باإنسان توانا يكسان گرفت؟

در پرتو اين مقايسه، موقعيت بتها را نسبت به خود، روشن مى كند. بت موجود ناتوانى است كه نمى بيند ونمى شنود وحتى قدرت دفاع از خود ندارد، وهيچ نوع مبدأ اثرى وكارى نيست. در حالى كه خدا، موجود عظيم ودانا وتوانايى است كه همه كمالات، از وجود او سرچشمه مى گيرد، چگونه مى توان اين دوتا را يكسان دانست؟

در حقيقت با اين تمثيل، مقام هر دو معبود را روشن ساخت، معبود دروغين ومعبود حقيقى.

از نظر ما آيه (ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً)مثلى است براى تبيين موقعيت بتها ومقام عظيم الهى. چيزى كه هست «مشبّه به» در اوّلى برده مملوك است ودر دومى إنسان ثروتمند بخشنده، وحاصل سخن اين كه همين طورى كه إنسان برده عاجز را نمى توان با إنسان توانگر منفق يكسان دانست، همچنين نمى توان بتهاى ناتوان وعاجز را با خداى دانا وتوانا يكسان گرفت.

واين همان معنايى است كه مرحوم طبرسى نيز برگزيده است. [1] گواه روشن بر اين كه آيه در مقام بيان موقعيت معبود دروغين ومعبود واقعى است، نخستين آيه مورد بحث است كه مى فرمايد: (وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللهِ مَا لاَ يَمْلِكُ)، آنگاه پس از اين جمله، وارد اين مثل مى شود واين خود مى رساند كه آيه در صدد بيان موقعيت بتها نسبت به خداى بزرگ است.