سخن مايه شگفت است زيرا هر استثنايى با جمله قبلى خود مخالف مى باشد و در بخش « روش صحيح تفسير قرآن» ياد آور خواهيم شد كه يكى از شرائط تفسير قرآن آگاهى از قواعد زبان عربى است و بدون چنين آگاهى، تفسير صحيح نمى باشد اكنون ملاحظه كنيد فردى كه داعيه تفسير گفتن چند ساله را دارد، هنوز اختلاف مستثنى را با مستثنى منه « تناقض» مى خواند در صورتى كه گوينده مادامى كه سخن مى گويد مى تواند لواحق سخن خود را بياورد مثلاً فردى را خارج و يا ديگرى را وارد سازد.

ممكن است گفته شود مقصود او از تناقض، تناقض ذيل آيه با ديگر آياتى است كه در آنها پيامبر، هرنوع درخواست اجر را نفى نموده است، نه تناقض ذيل آيه، با صدر آن، زيرا در سوره انعام آيه 90 خداوند به پيامبر دستور مى دهد كه بگويد:«قُلْ لا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ اَجْراً اِنْ هُوَ اِلاّ ذِكْرى لِلْعالَمِينَ» بگو من از شما پاداشى نمى طلبم، قرآن جز يادآورى براى جهانيان چيزى نيست.

پاسخ اين اختلاف را قبلا ياد آور شديم و گفتيم در اين مورد دو نوع پاداش داريم كه مطالبه يكى منفى است و برعهده خدا است و ديگرى مثبت است و خود مردم مسئول آن مى باشند.

اشكال چهارم:

(دقت بفرمائيد) سوره شورى مكّى است و درمكه نازل گرديده و در آن روز، پيروان آن حضرت بسيار كم و معدود بودند و لذا توصيه اولاد و خويشاوندان در چنين هنگام معنى ندارد.

پاسـخ:

اولاً:رسول گرامى در روزهاى نخست بعثت، على را به خلافت و وصايت و وزارت نصب كرد، در صورتى كه جز على و خديجه پيروى نداشت، شما اين