وبه ديگر سخن: آيه پيرامون پرستش واسطه ها سخن مى گويد نه در خواست دعاءاز آنها، نه واسطه قرار دادن آنها به عنوان يك فرد مقرب درگاه خدا.

و ثانياً: هدف آيه انتقاد از عمل عرب جاهلى است كه بتهاى چوبى و فلزى را عبادت كرده و از آنها درخواست حاجت مى كردند بتهائى كه از عبادت و دعوت و حتى از وجود خود آنها غافلند در اين صورت آيه چه ارتباطى به ارواح مقدسه دارد كه به حكم آيات ديگر بينا و شنوا هستند.

گواه بر اين كه آيه مربوط به دعوت بتهاى چوبى است همان لفظ « ماتدعون» است ولفظ « ما» درمورد موجود غير آگاه به كار مى رود و همگى مى دانيم كه عبادت و پرستش چنين موجودات در شبه جزيره رايج و شايع بود، و پرستندگان معبودهاى ديگر كاملاً در اقليت بودند و اما اين كه در آيه در كنار « ما » لفظ « من» و « هم» به كار برده شده، به خاطر حسن تخاطب و مماشات با پرستندگان آنها است كه براى معبودها نفع و ضرر، و تدبير و شفاعتى قائل بودند و يك چنين صفات از آن موجودات عاقل و شاعر است و روى اساس عقيده مخاطب ضماير مخصوص به موجودات عاقل به كار برده شده است.

واگر در آيه سوم براى آنها صفاتى از قبيل عداوت و انكار در روز رستاخيز قائل گرديده، به خاطر اين است كه تمام اصنام و اوثان در اين روز به فرمان حق، حيات و زندكى پيداكرده و عداوت و انكار خود را ابراز مى دارند و هرگز نبايد درامكان چنين احياء و سخن گفتن آنها،ترديدكرد،زيرا جائى كه پوست و اعضاء بدن مجرمان در چنين روزى به فرمان خدا به سخن در مى آيند، هيچ مانع ندارد كه ايـن خـدا نماهـا در آن روز بر ضـد پرستنـدگـان خود قيـام كنـند و سخـن بگويند به گواه آيه:

( وَ قالوُا لِجُلوُدِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنا؟ قالوُا اَنْطَقَناَ اللّهُالَّذِىْ اَنْطَقَ كُلَّ شَئى)(فصلت، آيه 21)

« بـه پوستـهاى خـود مى گويـند چـرا بـر ضـد مـا شهادت داديـد؟ آنها