نظريه آنها را از مصاديق « متشابهات» مى دانند دستاويز فتنه انگيزان بوده است؟

پاسخ اين پرسش نياز به غور درتاريخ ملل اسلامى دارد، آيا طرفداران اين نظريه مى توانند موردى را ارائه دهند كه درتاريخ اسلام اين نوع از موضوعات كه در قرآن آمده است دستاويز فتنه انگيزان بوده است نگارنده تاكنون به چنين موردى برنخورده است و نه شأن نزول آيه آن را تأييد مى نمايد.

بنابراين، نظريه اين گروه كه در باره آن پافشارى مى كنند، بر ظاهر خود آيه منطبق نيست اكنون بايد ديگر نظريه ها را مورد بررسى قرار داد.

دو نظريه ديگر در باره « متشابه»

با نظريه نخست در باره معنى « متشابه» كاملاً آشنا شديم، اكنون شايسته است با ديگر نظريه ها نيز آشنا شويم:

الف ـ متشابه: حروف مقطعه آغاز سوره ها:

مقصود از « محكم» آن رشته از آياتى است كه دلالت آنها برمقاصد خود روشن و واضح باشد همچنانكه اين مطلب را درآيات سه گانه [1]( سوره انعام آيه هاى 151 ـ 153) به روشنى درك مى كنيم ولى مقصود از « متشابه» حروف مقطعه اى است كه در آغاز برخى از سوره ها وارد شده كه مفاد واقعى آن بر گروهى از عصر رسول خدا مانند «يهـود» مشتبه گرديـد و در اين مورد آيه مورد بحـث نازل شـد و در اين مورد طبـرى مى گويد:

ابو ياسر فرزند اخطب عبور مى كرد و رسول گرامى آغاز سوره بقره را تلاوت مى نمود دراين موقع نزد برادر دانشمند خود « حُيَّي بن اخطب» آمد و گفت:شنيدم كه محمد چنين آيه اى تلاوت مى كرد: ( الم ذلِكَ الْكِتابُ) ،« حى» گفت : آيا تو شخصاً شنيدى؟ گفت آرى آنگاه « حُيَّي» با گروهى نزد پيامبر آمد و گفت: آيا بر شما چنين آيه اى نازل شده است؟ پيامبر فرمود آرى « حُيَّي» گفت: لفظ « الم» در آيه بيانگر مدت نبوت شما است كه به حساب ابجد هفتاد و يك سال مى باشد، آنگاه