كبير خان اياز ترك رومي بود و او بنده ملك نصير الدين حسين امير شكار بود، چون او شهادت يافت، با فرزندان او ببلاد هندوستان افتاد، و منظور نظر عاطفت سلطان سعيد شده و در هر مرتبه سلطان را خدمت كرد، و او ترك دانا و عاقل و كاردان بود، و در جلادت و مبارزت بي‌نظير عصر خود، و ملك نصير الدين حسين (كه) مالك او بود و مخدوم او [3] در كل بلاد غور و غزنين و خراسان و خوارزم بمبارزت و جلادت، مذكور بود، در همه نشانها [4] و ملك كبير خان در همه احوال ملازم خدمت مالك خود بود (و) حرفهاي جنگ و دلاوري و جلادت [5] از وي تعليم گرفته (و بر سر) آمده، چون ملك نصير الدين بر دست تركان غزنين شهادت يافت، پسران [6] او، چنانچه شير سرخ و برادر او بخدمت درگاه سلطاني رسيدند، سلطان (ملك) عز الدين كبير خان را ازيشان بخريد.
بعضي چنين روايت كنند: كه [او را خدمتها فرمود] چون سلطان سعيد بلاد ملتان، در شهور سنه خمس و عشرين و ستمائة در ضبط آورد، و شهر و حصار ملتان و قصبات (و) اطراف و نواحي آن به ملك عز الدين كبير خان اياز داد، و او را بايالت آن خطه نصب فرمود و او را بلقب كبيرخاني [7] مشرف