طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) - سراج جوزجانی، منهاج الدین

نام کتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) نویسنده : سراج جوزجانی، منهاج الدین جلد : 2 صفحه : 21

شجاعت و مبارزت و رجوليت و شيردلي، جمله ملوك آن عهد بر مردانگي و دليري او متفق بودند، و در عهد در بندان [1] سلطان رضيه طاب ثراها [2] با لشكر مخالف، در آويزها كرده بود، و مبارزت نموده، اول (كه) سلطان سعيد او را بخريد، شرابدار [3] شد، بعد از مدتي چون آثار دولت و رجوليت در ناصيه او مشاهده افتاد [4] او را سر چتر دار گردانيد، و چون عهد شمسي انقراض پذيرفت، در دولت رضيه برن اقطاع (او) شد، پس از ان تبرهنده بوي دادند، چون مزاج ملوك و امراء ترك كه بندگان شمسي بودند، بسبب قوت [5] جمال الدين ياقوت حبشي بسلمان رضيه تغير پذيرفت، و ملك اختيار الدين التونيه را با ملك اختيار الدين ايتكين امير حاجب [6] عقد مودت و محبت مستحكم بود، و بناء اتحاد استوار (بود) از ان تغير او را اعلام دادند، در خفيه اختيار الدين التونيه در قلعه تبرهنده عصيان آغاز نهاد، و سر از رقبه [و] مطاوعت سلطان به كشيد، سلطان با حشم قلب در وقت اهار [7] از حضرت بطرف تبرهنده متوجه شد، چنانچه تقرير يافته است، چون سلطان رضيه مقيد گشت، (و) ملوك و امرا بحضرت بازآمدند، و تخت (مملكت) به [سلطان] معز الدين رسيد، اختيار الدين التونيه سلطان رضيه را كه مقيد و محبوس بود، در عقد و حباله خود آورد، و بسبب آن اتصال تمرد

[1] در مط: بعد ازين كلمه علامت (؟) نهاده شده، و در حاشيه عهد بندان هم از يك نسخه منقول است، شايد پيش طابعين كلكته معني در بندان مجهول بود، هر چند در فرهنگهاي متداول و معروف اين كلمه را نياورده‌اند، ولي (در بند) بمعني قلعه و حصار مضبوط است و در بندان حالت قلعه‌نشيني و حصار بندي را گويند كه باصطلاح امروزه (قلعه بندي) گفته ميشود، يعني محاصر شدن و درهاي قلعه را بروي دشمنان بستن و محاصره
[2] اصل: ثراه
[3] مط: سرآبدار، ولي راورتي هم شرابدار نوشته،
[4] مط: فرمود
[5] مط: قربت،
[6] مط: و ملك اختيار الدين ايتگين امير حاجب را با ملك اختيار الدين التونيه تبرهنده عقد محبت، و عهد مودت مستحكم و بناي اتحاد استوار بود،
[7] مط: ايار، كه در نسخ خطي اهار و ايازار هم آمده، راورتي مانند اصل ما (اهار) مي‌نويسد، ولي به (ر)، يعني راي ثقيله كه در سنسكرت و پشتو موجود است، و عوض آن در فارسي (ر) نويسيم، وي گويد كه اهار ماه سوم سال هندوهاست مطابق به جون و جولائي كه مسلمانان هم در هند همين شهور را مي‌شمردند، و رضيه در (6) رمضان (637 ه) مي (1239 ع) كه موسم شدت گرما و اهار بود، قشون كشي كرد، كلمه اهار به (ر) ثقيله اكنون هم در پنبتو مستعمل و بر شدت گرما و حرارت ايام تابستان اطلاق مي‌گردد.

نام کتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) نویسنده : سراج جوزجانی، منهاج الدین جلد : 2 صفحه : 21

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست