است على قول الزّجّاج به خبر مبتداى محذوف،التّقدير:الامر ذلكم؛كار آن بود كه شما ديدى. وَ أَنَّ اللّٰهَ ،در او دو قول گفتند:زجّاج گفت:محلّ او رفع است به خبر مبتداى محذوف،و التّقدير:و الامر انّ اللّه،و ديگران گفتند:محلّ او نصب است به اضمار فعلى مقدّر،و التّقدير:و اعلموا انّ اللّه، مُوهِنُ [ابن عامر و حمزه و كسائى و ابو بكر و حفص عن عاصم خواندند:«موهن»] [1]،به تخفيف و به تنوين و نصب«كيد»، من الايهان،يقال:اوهنه يوهنه ايهانا.و ابو عمرو و ابن كثير و نافع خواندند:موهن، مشدّد منوّن من التّوهين به نصب«كيد».و حفص عن عاصم خواند به تخفيف و اضافت و جرّ«كيد»: مُوهِنُ كَيْدِ الْكٰافِرِينَ ،يقال:وهن الشّىء يهن وهنا،و هو واهن،و اوهنته و وهّنته ايهانا و توهينا،بر قياس افعال لازم و متعدّى كه چون تعديه خواهى تا كنى به همزه كنى يا به تضعيف عين.و حق‌تعالى گفت:اين براى آن است تا بدانى كه خداى تعالى آنچه كرد به آن [2]كرد تا كيد و مكر كافران ضعيف كند.

آنگه گفت: إِنْ تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جٰاءَكُمُ الْفَتْحُ ؛اگر طلب فتح مى‌كنى،فتح آمد شما را.خلاف كردند مفسّران در آن‌كه خطاب با كى است و سبب نزول آيت چه بود؛بعضى گفتند:سبب آن بود كه ابو جهل گفت روز بدر:اللّهمّ ايّنا كان افجر و اقطع للرّحم و اتانا بما لا نعرف فاجبهه الغداة.بار خدايا!هركه از ما فاجرتر است و قاطع‌تر است رحم را و چيزى آورده است[به ما] [3]كه ما نمى‌شناسيم او را باززن فردا،خداى تعالى اين آيت فرستاد و دعاى ايشان بر ايشان بنشنيد [4]:و ابو جهل را دو مرد زدند:نام ايشان عوف و معوّذ [5]-ابناء عفراء،دو برادر بودند-و عبد اللّه مسعودش تمام بكشت [6].سدّى و كلبى گفتند:مشركان چون از مكّه بيرون مى‌آمدند به خانه كعبه آمدند و به استار [7]كعبه در آويختند،و گفتند:اللّهم انصر اعلى الجندين و اهدى الفئتين و اكرم الحزبين و افضل الدّينين؛بار خدايا!نصرت كن از اين دو لشكر آن را كه بلندتر است و از اين دو گروه آن را كه راه‌يافته‌تر است و از اين دو جماعت آن را كه گرامى‌تر است و از اين دو دين آن را كه فاضل‌تر است.خداى تعالى رسول را نصرت كرد بر ايشان و اين آيت فرستاد.