و قوله: عَسَى اللّٰهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا ،در«عسى»اين جا دو قول گفتهاند:يكى آنكه«عسى»اطماع است از خداى تعالى مكلّفان را و طمع افگند [ايشان را و قطع نكرد] [2]ايشان را بر كفّ بأس كافران براى ضربى مصلحت،نه آنكه شكّى باشد از خداى تعالى در اين.دگر آنكه گفتند:«عسى»از خداى واجب باشد همهجايى.
اگر گويند بر اين قول كه:«عسى»از خداى واجب باشد،انجاز اين وعده كجاست كه ما نمىبينيم كه بأس كافران ممنوع نيست؟گوييم از اين چند جواب است:يكى آنكه آيت خاص است در بدر كوچك،كه چون رسول-عليه السّلام- تحريض كرد صحابه را بر قتال،تكاسل كردند و تثاقل نمودند.رسول-عليه السّلام- بر نشست با هفتاد سوار بيرون رفت.ابو سفيان بشنيد كه رسول بيرون آمد و بترسيد و خداى تعالى ترس در دل او افگند،برگرديد و با مكّه شد،فذلك قوله: عَسَى اللّٰهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا .قولى ديگر آن است كه:اين در حديبيّه بود،آنجا كه خداى تعالى گفت: وَ هُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ [3]-الآية.
قولى ديگر آن است كه:آيت مخصوص است به آنان كه خداى تعالى ترس رسول-عليه السّلام-در دل ايشان افگند تا با رسول-عليه السّلام-كارزار نيارستند كردن.
قولى ديگر آن است كه:آيت مخصوص است به اهل ذمّه كه قبول جزيه كردند و اختيار كارزار نكردند.قولى ديگر آن است كه آيت عام است،جز آنكه انجاز اين وعد هنوز نيست،آنگاه باشد كه صاحب الزّمان-عليه السّلام-بيرون آيد،و عيسى -عليه السّلام-از آسمان فرود آيد،و خلاف بر خيزد،و دين يكى شود،و كفر مقموع و مقهور گردد،و دين خداى تعالى بر همه دينها ظاهر شود،چنان كه گفت: لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ [4]،