وَ مٰا لِلظّٰالِمِينَ مِنْ أَنْصٰارٍ ،و ظالمان را يارى نبود.و در اين آيت دليل [1]نبود بر آنكه ظالمانى را كه نه كافر باشند شفيع نبود،براى آن‌كه ناصر آن‌كس باشد كه يارى منصور كند على وجه [2]الحماية على من أراده و أراد اضراره،و كس را در قيامت اين دست و قوّت نباشد [3]كه بر خداى حمايت كند و كسى را با پناه گيرد.و وجهى دگر آن‌كه تخصيص ظالمان كنند به كافران براى آن‌كه كفر هم ظلم باشد[بل عظيم‌تر ظلمى باشد] [4]،لقوله-عزّ و جلّ: إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ [5].

قوله: رَبَّنٰا إِنَّنٰا سَمِعْنٰا مُنٰادِياً يُنٰادِي لِلْإِيمٰانِ ،اين هم حكايت قول آن مؤمنان است كه ايشان در دعا و مناجات گويند:بار خدايا!ما شنيديم منادى را كه ندا مى‌كرد و دعوت مى‌كرد به ايمان،يعنى محمّد مصطفى-صلّى اللّه عليه و [6]آله-و اين قول[عبد اللّه مسعود و] [7]عبد اللّه عبّاس است و بيشتر مفسّران.و قرظىّ گفت:مراد قرآن است،براى آن‌كه نه همۀ مردمان كه از امّت رسولند او را ديدند،و«لام»به معنى«الى»است،چنان كه اوّل گفتيم،مثاله: يَعُودُونَ لِمٰا نُهُوا عَنْهُ [8].و گفته‌اند:

«لام»به معنى اجل است،يعنى لأجله.

قتاده گفت:خداى تعالى اين معنى از مؤمنان جنّ و إنس حكايت كرد،امّا از جنّيان قوله: إِنّٰا سَمِعْنٰا قُرْآناً عَجَباً [9]،و از إنسيان قوله: إِنَّنٰا سَمِعْنٰا مُنٰادِياً يُنٰادِي لِلْإِيمٰانِ ،و اين جا نيز قول محذوف است،و المعنى:و يقول«ان آمنوا»بر قول بعضى،و اين درست نيست براى آن‌كه ندا تعلّق دارد به آن،ندا مى‌كرد كه:ايمان آريد به خداى. فَآمَنّٰا ،ايمان [10]آورديم.

رَبَّنٰا فَاغْفِرْ لَنٰا ذُنُوبَنٰا وَ كَفِّرْ عَنّٰا سَيِّئٰاتِنٰا ،بار خدايا گناهان ما بيامرز و سيّئات ما مكفّر [11]و پوشيده كن. وَ تَوَفَّنٰا مَعَ الْأَبْرٰارِ ،و ما را با ابرار و نكوكاران وفات ده.