نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 5 صفحه : 174
ضحّاك گفت:كفّار قريشاند،و مجاهد و ابن اسحاق گفتند:مراد منافقان مدينهاند،و قوله: وَ لاٰ يَحْزُنْكَ ،نهى غايب است،يعنى نبايد كه تو را دلتنگ كند آنان كه ايشان در كفر شتابزدهاند،يعنى حريصاند. إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللّٰهَ شَيْئاً ، ايشان به خداى هيچ زيان نتوانند كردن به مسارعتشان در كفر و مظاهرتشان.
يُرِيدُ اللّٰهُ أَلاّٰ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ ،خداى تعالى مىخواهد تا ايشان را در آخرت حظّى و بهرهاى ندهد براى آنكه مستحقّ آن نهاند.اگر گويند:ارادت از [1]خداى تعالى كه تعلّق دارد به عقاب ايشان دارد،و آن به قيامت باشد،و ارادت چون بر فعل مقدّم باشد عزم باشد و توطين النّفس،و اين بر خداى روا نباشد،گوييم از اين دو جواب است:يكى آنكه اين لفظ چنان كه صالح باشد حال را،صالح باشد استقبال را.اين جا مراد استقبال است،و المعنى سيريد اللّه،خداى تعالى خواهد در قيامت.و جواب ديگر آن است كه:مراد حكم است،خداى تعالى مىخواهد تا حكم كند به آنكه ايشان را در قيامت ثوابى نباشد و عقاب باشد ايشان را،و حكم در حال حاصل است آنچه به او تعلّق دارد ارادت باشد. وَ لَهُمْ عَذٰابٌ عَظِيمٌ ،و ايشان را عذابى [2]عظيم باشد،آيت وارد است مورد تسليت رسول -عليه السّلام [3]-از كفر ايشان و آنكه ايشان به آنچه مىكنند از مسارعت در كفر جز خويشتن را زيان نمىكنند [4]كه خويشتن را عقاب حاصل مىكنند و ثواب فوت مىكنند.
إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيْمٰانِ ،آنان كه كفر به ايمان بخريدهاند،يعنى بدل كردهاند.و متبايعين متبادلين باشند [5]كه هريكى از ايشان اندك دارد [6]بدهد و آنكه صاحبش دارد بستاند،به اين كه كردهاند خداى را هيچ زيان نكردهاند،و إنّما زيان به خود كردهاند.و فرق از ميان«اساءت»و«مضرّت»آن است كه اساءت الّا قبيح نباشد،و مضرّت هم حسن باشد و هم قبيح،چون مستحق باشد يا بر وجه لطف