فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْماً يَجْعَلُ الْوِلْدٰانَ شِيباً ،گفت:چگونه بپرخيزى [1]و بگريزى [2]اگر كافر شوى [3]آن روزى كه كودكان را پير كند،يعنى از هول آن پير شوند [4].و مراد آن است كه از عذاب آن روز كجا گريزى [5]،و ابو السماك العدوىّ خواند در شاذّ فَكَيْفَ تَتَّقُونَ [6]على الاضافة الى ياء المتكلّم،چگونه پرخيزى [7]از من يعنى از عذاب من.«يوما»نصب بر ظرف باشد،و اين آنگاه باشد كه خداى تعالى آدم را گويد:برخيز و اهل دوزخ را از فرزندانت به دوزخ فرست.

ابن السدي [8]گفت:اين [9]اولاد الزّنا باشند.بعضى دگر گفتند:

فرزندان مشركان باشند [10].و محقّقان[4-پ]گفتند:كنايت است از هول و شدّت.

اَلسَّمٰاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ ،گفت:آسمان شكافته شود به او،و گفتند:به آن روز،و گفتند:به هول آن روز،و گفتند:«به»،أي باللّه.و«سماء»هم مذكّر باشد و هم مؤنّث،امّا تذكير او در اين آيت است،و تأنيث او فى قوله: إِذَا السَّمٰاءُ انْفَطَرَتْ [11]، و گفتند:«سماء»مؤنّث است،و«منفطر»براى آن گفت كه بر سبيل نسبت است، أى ذات انفطار،كتامر و لابن،و امرأة حائض و طاهر و طامث،أى ذات حيض، و طهر و طمث.