نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 2 صفحه : 145
كه باشد كه نا [1]خواست كند ملّت [2]ابراهيم را مگرآنكه نشناسد خود را [3]؟ما برگزيديم او را در دنيا،و او در آخرت از جملۀ نيكان است.
قوله تعالى: وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ -الآية،خلاف نيست در آنكه بيت [4]خانه كعبه است. مَثٰابَةً ،اى مرجعا،و المثابة و المثاب واحد كالمقامة و المقام،و اصل او من ثاب اذا رجع باشد.
عبد اللّه عبّاس گفت:معاذا و ملجأ:پناهگاهى كه با او گريزند.مجاهد و سعيد جبير و ضحّاك گفتند:با او آيند از هر جانبى و حجّ او كنند و ملال نيايد ايشان را تا كس نباشد كه ازآنجا بازگردد و الّا تمنّا كند كه ديگرباره با آنجا شود.
قتاده گفت:مجمعا. وَ أَمْناً ،يعنى مأمنا امنگاه تا هركه آنجا باشد ايمن بود، چنان كه گفت: وَ مَنْ دَخَلَهُ كٰانَ آمِناً [5]،و هركس كه بيرون حرم جنايتى كند يا خونى و در حرم گريزد،تا در حرم باشد او را نرنجانند و قصاص نكنند و حدّ نزنند [6]، جز [7]آن است كه با او مبايعه و مشارات نكنند و طعام و شراب بر او تنگ دارند تا به ضرورت از حرم بيرون آيد،آنگه حدّ بر او برانند و به خيانتش [8]مؤاخذت كنند،و اگر اين گناه در حرم كند هم در حرم حدّ برانند بر او لانتهاكه حرمة الحرم،براى آنكه او حرمت حرم نداشت.
وَ اتَّخِذُوا ،شيبه و نافع و ابن عامر بر خبر خواندند [9]به فتح«خا»،و باقى قرّاء به كسر«خا»خواندند [10]بر امر،بگيرى [11]از مقام ابراهيم نمازگاهى.و بر قرائت اوّل، بگرفتند از مقام ابراهيم نمازگاهى.
در خبر مىآيد كه:يك روز رسول-صلّى اللّه عليه و على آله-به مقام ابراهيم