وَ لِلّٰهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ ظِلاٰلُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصٰالِ [1] ،و قوله: يَتَفَيَّؤُا ظِلاٰلُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمٰائِلِ سُجَّداً لِلّٰهِ [2]... ،و اين قول مجاهد است.

و در خبر آمد كه:چون كافر جز خداى را سجده كند،سايۀ او بر رغم [3]او خداى را سجده كند،و وجه دوم [4]آن‌كه:در قيامت مؤمن و كافر خداى را خاضع و خاشع باشند،دليلش، وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ [5].

در معنى«قانت»خلاف كردند.مجاهد و عطا و سدّى گفتند:قنوت طاعت باشد،و قانت مطيع باشد،دليلش قوله: وَ الْقٰانِتِينَ وَ الْقٰانِتٰاتِ [6].

عكرمه و يمان و مقاتل گفتند:مقرّون بالعبوديّة،قانت آن باشد كه به بندگى اقرار دهد.ابن كيسان گفت:قائمون بالشّهادة،ايستاده‌اند به گواهى دادن به خداوندى او.

و اصل«قنوت»،قيام باشد،بيانش قول رسول-عليه السّلام-چون از او پرسيدند كه كدام نماز فاضل‌تر بود؟گفت:طول القنوت،هرچه قيامش درازتر باشد،و گفته‌اند:مصلّون،نمازكنندگان [7]نمازكنندگان‌اند،بيانش: أَمَّنْ هُوَ قٰانِتٌ آنٰاءَ اللَّيْلِ [8]... ،و گفته‌اند:داعون،دعاكنندگان‌اند،بيانش، وَ قُومُوا لِلّٰهِ قٰانِتِينَ [9].

بَدِيعُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ ،اى مبدعهما و منشئهما [10]،فعيل است به معنى مفعل، آفريدگار آسمانها و زمينهاست بر سبيل ابتداء و ابتداع،بى بى‌آنكه كسى رسمى زد و مثالى نهاد.و بدئ و بديع يكى باشد و بدأ و بدع و ابتدأ و ابتدع،و اين از باب ابدال بود،چون مدح و مده.

وَ إِذٰا قَضىٰ أَمْراً ،«قضى»در قرآن بر وجوه است:به معنى خلق آمد في قوله:

فَقَضٰاهُنَّ سَبْعَ سَمٰاوٰاتٍ فِي يَوْمَيْنِ [11]... ،و به معنى امر بود في قوله: