ازآنجا كه ايشان ندانند.گفتند:عذاب روز[بدر] [1]خواست،و گفتند معنى آن است كه:امهال كنيم ايشان را در نعمت تا مغرور شوند و در عصيان بيفزايند تا عذاب ايشان بيفزايد،چنانچه [2]گفت: إِنَّمٰا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدٰادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذٰابٌ مُهِينٌ [3].

و«استدراج»استفعال باشد من الدّرج،كأنّه يطلب أن يدرجهم بالنّعم الى العذاب.آنگه تأويل آن باشد كه غرض او در نعمت آن باشد تا ايشان شكر كنند،چون كفران كنند خداى تعالى[آن] [4]نعمت منقطع نكند بر ايشان بر سبيل [انذار و] [5]اعذار،و چندان كه ايشان معصيت بيش كنند خداى تعالى نعمت بيش كند تا عذرش بليغتر باشد و حجّتش مؤكّدتر [6]،[تا] [7]ايشان مغرور شوند و گمان برند كه او خود واجب است و در حقّ ايشان به استحقاق است.آنگه ايمن‌تر وقتى كه ايشان استوار باشند و ناباك‌تر از عذاب و انقطاع نعمت،ايشان را بگيرد چنان كه گفت: حَتّٰى إِذٰا فَرِحُوا بِمٰا أُوتُوا أَخَذْنٰاهُمْ بَغْتَةً فَإِذٰا هُمْ مُبْلِسُونَ [8]،و قوله: ظَنَّ أَهْلُهٰا أَنَّهُمْ قٰادِرُونَ عَلَيْهٰا أَتٰاهٰا أَمْرُنٰا لَيْلاً أَوْ نَهٰاراً [9]-الآية،فهذا معنى الاستدراج.

وَ أُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ ،گفت:مهلت دهم ايشان را كه كيد من قوى است و تعجيل نكنم،كه تعجيل آن كند كه از فوت ترسد و مرا از فوت ايشان انديشه نيست كه ايشان در قبضۀ قدرت منند و از سلطان من بيرون نتوانند شد.

آنگه گفت هم بر سبيل توبيخ ايشان بر ترك اجابت: أَمْ تَسْئَلُهُمْ أَجْراً ،يا تو از ايشان مزدى مى‌خواهى كه ايشان از غرامت گران‌بار مى‌شوند قوّت آن نمى‌دارند.