عند آن طاعت كند آن را توفيق خوانند و آن لطف كه مكلف عند آن از معاصى امتناع كند،آن را عصمت گويند.و لطف از شرايط حسن تكليف [1]و از حكمت قديم تعالى نكو نباشد كه تكليف كند عارى از لطف،چه غرض او از تكليف تعريض منزلتى است كه به او نتوان رسيد الا به تكليف و آن ثواب ابد است چون داند كه چيزى نيست [2]كه مكلف را نزديك گرداند به امتثال اوامر و [3]انتها از مناهى [4]تا او به [5]اين منزلت رسد و اگر نكند مؤدى بود با نقض غرض او، [6]از حكيم تعالى چيزى كه ناقص غرض او باشد نيكو نبود-تعالى [7]علوا كبيرا] [8].

يَرْزُقُ مَنْ يَشٰاءُ ،و اين لطف و منافع در روزى ظاهرتر است كه به حسب مصلحت مى‌رساند به بندگان. وَ هُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيزُ ،و او قادرى است كه او را عجز در نيايد،و عزيزى كه او را غلبه نتوان كردن.

آنگه گفت: مَنْ كٰانَ يُرِيدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ ،هركه او كشت و كار آخرت خواهد و اين جا تخم آخرت فگند از ايمان عمل صالح تا او را نفع [9]ثواب بر دهد به قيامت، ما در كشت [10]و كار او بيفزاييم،چنان كه [11]كشت‌كننده براى طمع زيادت كشت [12]كند.

مفسران[180-ر]گفتند:اين زيادت[كه گفت: مَنْ جٰاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثٰالِهٰا [13]...و گفتند:] [14]آن است كه گفت: ...كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنٰابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ [15]...،گفت:چنان كه در دار دنيا دانه‌اى به صحرا برى و در زمين افگنى،از يك دانه هفت خوشه برآيد،در هر خوشه‌اى صد دانه باشد،يكى را هفتصد.اين بازارگانى [16]است با من در اين سراى فانى تا عوض هم اين جا [17]بستانى.

اگر در سراى فانى با من معاملت كنى تا در سراى باقى بستانى،آن را عدد نبود و در