نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 13 صفحه : 50
فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صٰالِحاً ،امر مغايبه است. وَ لاٰ يُشْرِكْ ،نهى مغايبه است.[9-پ]و بيان كرديم پيش از اين كه«لقاء»،به معنى ديدار نباشد،چه قديم تعالى مدرك نيست به هيچ حاسّه از حواسّ،دگر آنكه آنان كه ديدار بر خداى روا دارند جزا بر عمل [1]نگويند،و در آيت«لقاء»به عمل صالح بازبست و بر او موقوف كرد،و معلوم شد كه مراد ثواب است،كه بر عمل صالح ثواب باشد. وَ لاٰ يُشْرِكْ ،و در عبادت بايد تا با خداى شرك نيارد [2]،يعنى عمل به اخلاص كند و از ريا دور باشد.
شهر بن حوشب گفت:مردى به نزديك عبادة بن صامت آمد،گفت:چه گويى در مردى كه او نماز مىكند و روزه مىدارد و حج و جهاد مىكند و مىخواهد تا او را برآن حمد كنند؟چگونه باشد كار او؟گفت:هيچ نباشد،خداى تعالى عمل به شركت نپذيرد،و هركه او عمل به شركت كند،خداى تعالى [3]گويد:اين عمل همۀ آن راست كه براى او مىكنى و مرا به آن حاجت نيست.
و جندب روايت كرد از رسول-عليه السّلام-كه او گفت:
من سمّع اللّه سمّع اللّه به و من يراء يرى اللّه [4]به، گفت:هركه با خداى سمعت كند،خداى با او سمعت كند،و هركه ريا كند خداى با او ريا كند،يعنى جزاى ريا و سمعت او كند.و رسول-عليه السّلام-گفت:
من سمّع النّاس بعمله سمّع اللّه به سامع خلقه يوم القيامة و حقّره و صغّره، گفت:هركه عمل خود مردمان را بشنواند،خداى تعالى نام او را به ريا در سمع مردمان افگند و او را حقير و صغير كند.
و ابو هريره روايت كرد از رسول-عليه السّلام [5]-گفت:
اتّقوا الشّرك الاصغر، از شرك كهتر بپرخيزى [6]،گفتند:يا رسول اللّه!شرك كهتر كدام است؟گفت:ريا باشد آن روز كه خداى تعالى خلقان را به عمل جزا دهد.