responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 13  صفحه : 181

تميم كرهط السّامريّ و قوله الا لا يريد السّامرىّ مساسا
و قال رؤبة:

حتّى يقول الازد لا مساسا
و در خبر مى‌آيد كه:موسى خواست تا او را بكشد،خداى تعالى گفت:مكش او را كه او سخى است.و رسول-عليه السّلام-گفت:

تجافوا عن ذنب السّخيّ فانّ اللّه آخذ بيده كلّما عثر [1]. و انّ لك،و تو را يا سامرى! مَوْعِداً لَنْ تُخْلَفَهُ ،موعدى و نويدى هست از عذاب خداى كه آن را با تو خلاف نكنند.ابن كثير و ابو عمرو خواندند،و در شاذّ حسن و قتاده و ابو نهيك:به كسر«لام»،«لن تخلفه»اى لن تتجاوز عنه،و لن تفوته،كه تو از آن بنگذرى [2]و فايت نشوى. وَ انْظُرْ إِلىٰ إِلٰهِكَ الَّذِي ظَلْتَ عَلَيْهِ عٰاكِفاً ،اين معبود خود را نگر كه او را به خداى گرفتى و بر او همه روز اقبال كردى و بر او مقام كردى.و اصل«ظلت»،ظللت بوده است،«لام» مكسور بيفگندند كراهت تضعيف را.و عرب را در او دو مذهب است:ظَلت،و:ظِلت، به فتح«ظا»،و كسر او،آن‌كه«ظلت»گفت به كسر،نقل حركت«عين»كرد با «فا»تا بدانند كه آن حرف كه محذوف است مكسور بود.و آن‌كه به فتح گفت،بر اصل خود رها كرد،و مثله:مست و مست [3]،و همت و همت في مست و هممت،و «احست»،به معنى احسست،قال الشّاعر:

خلا انّ العتاق من المطايا احسن به فهنّ اليه [4]شوس
لَنُحَرِّقَنَّهُ ،ما بسوزيم آن را. ثُمَّ لَنَنْسِفَنَّهُ فِي الْيَمِّ نَسْفاً ،پس آن را در دريا فشانيم خاكستر آن.و ابو جعفر المدنىّ [5]خواند:لنحرقنّه،من قولهم:حرقته بالمبرد اذا بردته و حرقته [6]ايضا،يعنى به سوهان بساييم و پس در دريا فشانيم.قال الشّاعر:

بذي [7]فرقين يوم بني [8]حبيب نيوبهم علينا يحرقونا


[1] .آج،لب:اعثر.

[2] .آج،لب:بنگريزى،مش:نبگذرى.

[3] .آب،آز:مثلث.

[4] .آط و ديگر نسخه بدلها:اليوم،به قياس با چاپ شعرانى(486/8)و منابع شعر تصحيح شد.

[5] .آج،لب:ابو جعفر مدنى.

[6] .آط و ديگر نسخه بدلها و چاپ شعرانى:ابردته و احرقته،با توجه به معنى عبارت و كتب لغت تصحيح شد.

[7] .آط:بذ،به قياس با نسخۀ آب تصحيح شد.

[8] .-چاپ شعرانى(487/7):بنو.

نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 13  صفحه : 181
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست