نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 13 صفحه : 152
وَ اصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِي ،يعنى تو را براى خود برگزيدم و به الطاف مخصوص كردم و براى رسالت و نبوّت خود تخصيص كردم.و از وجوه افتعال،يكى اتّخاذ الشّىء لخاصّ نفسه باشد،كالاشتواء و الاختباز و الاطباخ،يقال:شوى لغيره و اشتوى لنفسه،و كذا الباقى،يعنى تو را براى كار خاصّ خود آفريدم از اداى نبوّت و تحمّل رسالت.
آنگه گفت: اِذْهَبْ أَنْتَ وَ أَخُوكَ بِآيٰاتِي ،تو و برادرت برويد. بِآيٰاتِي ،اى مع آياتي و بيّناتي و معجزاتي،به آيات و بيّنات من و لا تنيا،و سستى مكنى در ذكر و ياد- كرد [1]من،يعنى آنكه ممكن باشد از جدّوجهد به جاى آرى،يقال:ونى،يني ونيا، و ونية اذا فتر،قال العجّاج:
فما ونى محمّد مذ ان غفر له الإله ما مضى و ما غبر اِذْهَبٰا إِلىٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغىٰ ،به نزديك فرعون شويد كه او طاغى و باغى شده است.
فَقُولاٰ لَهُ قَوْلاً لَيِّناً ،او را سخن نرم گويى. لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشىٰ ،تا باشد كه او تذكّر و انديشه كند يا بترسد،اى على رجاء و طمع منكما،براى آنكه ايشان ندانستند كه او ايمان نخواهد آورد.و«لعلّ»ترجّى و طمع را باشد [2]،و قيل:عاملاه [3]من اللّين و الرّفق معاملة راج [4]طامع في ايمانه و ان قطعتما على انّه لا يؤمن،با او از رفق و از لين معاملۀ آنكس كنى كه او طمع دارد به ايمان او.و اگرچه دانى كه ايمان نخواهد آوردن،و اين هر دو وجه نيكوست.با او درشتى و بدخويى مكنى،في قول ابن عبّاس.سدّى و عكرمه گفتند:با او خطاب نيكو كنى و گويى:يا ابا- العياش [5]و يا با الوليد.مقاتل گفت،يعنى قوله:... هَلْ لَكَ إِلىٰ أَنْ تَزَكّٰى، وَ أَهْدِيَكَ إِلىٰ رَبِّكَ فَتَخْشىٰ [6].اهل اشارت گفتند:با او سخن لطيف گوى كه او بر تو حقّ تربيت دارد و تو را پدرى كرده است،حقّ خدمت دارد بر تو.گفتند،خداى تعالى او را گفت:فرعون را بر ايمان وعده دهى برنايى كه با آن پيرى نباشد،و بقاى