نام کتاب : حق اليقين نویسنده : علامه مجلسى جلد : 2 صفحه : 565
و مشهور ميان علما آنست كه اصرار بر گناه
صغيره كبيره است و در معنى اصرار خلاف است شهيد گفته كه اصرار يا فعلى است يا حكمى
اصرار فعلى مداومت است بر يك نوع از صغاير بىتوبه يا بسيار كردن جنس صغاير را
بىتوبه و حكمى آنست كه عزم داشته باشد بر فعل صغيره بعد از فارغ شدن از آن اما
كسى كه صغيره بكند و در خاطرش نگذرد نه توبه و نه عزم بر فعل آن ظاهرش آنست كه مصر
نيست و شايد اعمال صالحه از وضو و نماز و روزه كفاره آن باشد چنانچه در اخبار وارد
شده است اين كلام شهيد بود و بعضى گفتهاند همينكه صغيره بكند و بعد از آن عزم بر
صغيره ديگر داشته باشد باز اصرار بعمل مىآيد و بعضى گفتهاند همينكه صغيره بكند
و بعد از آن توبه نكند اصرار بعمل مىآيد و بنا بر اين فرق مابين صغيره و كبيره
نخواهد بود و بعضى گفتهاند بسيار كردن يك نوع از صغيره است و بعضى گفتهاند بسيار
كردن صغيره است خواه از يك نوع از گناهان صغيره و خواه از انواع مختلفه و بعضى
قائل شدهاند كه بهر يك از اينها اصرار بعمل مىآيد و بنا بر اين فرق ميان صغيره و
كبيره نخواهد بود و بعضى دعوى اجماع كردهاند بر آنكه بسيار كردن گناه هر چند از
يك نوع نباشد بحيثيتى كه ارتكاب او گناه را زياده از اجتناب باشد و هرگاه كه گناه
او را ميسر شود بىتوبه مرتكب شود البته قدح در عدالت او ميكند و گمان فقير آنست
كه محض عزم بر صغيره بعد از فعل آن اصرار نيست بلكه اصرار با مداومت بر يك گناه و
تكرار آنست بدون توبه يا بسيار مرتكب شدن صغاير بحيثيتى كه مشعر باشد به
بىاعتنائى او بشرع و دين و در ما بين آن ندامت و پشيمانى از او ظاهر نشود و اما
كباير در اقوال علماء و اخبار اختلاف بسيار است در آن و بعضى گفتهاند هر گناهى
است كه حقتعالى در قرآن مجيد وعيد عقاب در آن كرده باشد و بعضى گفتهاند هر گناهى
است كه شارع حد بر آن مقرر كرده باشد يا تصريح بوعيد عقاب در آن شده باشد و بعضى
گفتهاند هر گناهى است كه كردن آن مشعر بر بىاعتنائى فاعل آن باشد بدين و بعضى
گفتهاند هر گناهى است كه حرمت آن بدليل قطعى دانسته شده باشد و بعضى گفتهاند هر
گناهى است كه وعيد شديد بآن در قرآن يا در سنت شده باشد.
و بعضى گفتهاند موافق بعضى از اخبار عامه و
خاصه كه آنها هفت است اول شرك بخدا است و جميع اعتقادات فاسده كه مخل بايمان باشد
دويم قتل آدمى است بنا حق سيم فحش گفتن بزن عفيفه چهارم اكل مال يتيم است يعنى
تصرف در آن بغير حق پنجم زنا است ششم گريختن از جنگ واجب است هفتم عقوق پدر و مادر
و بعضى سيزده گناه ديگر بر آن افزودهاند لواطه و سحر و غيبت و ربا و قسم دروغ و
گواهى دروغ و آشاميدن شراب و استخفاف بكعبه
نام کتاب : حق اليقين نویسنده : علامه مجلسى جلد : 2 صفحه : 565