نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 539
کسی که تزکیه شده و طیّب و پاک گردیده و بر حکمت خدای تعالی اطلاع یافته، ظاهر میشود، نه جاهلان. [1] فخر
الدین در مجمع البحرین فرموده: فی قوله تعالی: «وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ
أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ»؛ یعنی بر نیکوییهایی که
آنان انجام دادند، مسلما پاداش میدهیم، و قوله: «وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ
ما أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ مِنْ رَبِّکُمْ»؛ یعنی قرآن، به دلیل قوله:
«اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ»، و گفتهاند: آن به جا آوردن مأمور
به و ترک منهی عنه است، و قوله: «فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ
الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ»، مراد از «عباد» کسانی هستند که
متواضع بوده و اهل توبه و انابهاند، و مراد آنها هستند که در تمییز بین
حسن و احسن در دین نقّادی میکنند، و در روایت ابی بصیر از یکی از صادقین
علیهما السّلام فی قول اللّه عزّ و جلّ: «فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ الی
آخر الایة»، آمده است که فرمود: آنان مسلمانان آل محمّد صلّی اللّه علیه و
آله هستند که چون حدیثی را بشنوند، به همان نحوی که آن را شنیدهاند، ادا
میکنند؛ نه چیزی بر آن میافزایند و نه چیزی از آن کم مینمایند، و قوله:
«فَخُذْها بِقُوَّةٍ وَ أْمُرْ قَوْمَکَ یَأْخُذُوا بِأَحْسَنِها»؛ یعنی در
آن چیزی که آن حسن و احسن است، مانند: قصاص کردن و عفو کردن، پیروز شدن و
صبر و استقامت ورزیدن، پس آنان را امر به آن چیزی کن که آن، داخل در نیکویی
بوده، و در ثواب بیشتر است، مانند: قوله: «وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما
أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ مِنْ رَبِّکُمْ»، و گفتهاند: پند و نصیحت بگیرند
به آنچه واجب یا مستحب است؛ زیرا آن، بهتر از مباح است، و قوله: «وَ
جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ» را فرمود: «یعنی بالقرآن.» [2] و در فرهنگ عمید فرموده: احسن (به فتح همزه و سین)، به معنای خوبتر، نیکوتر، بهتر. [3] [1]. مفردات، ص 118. [2]. مجمع البحرین، ص 503. [3]. فرهنگ عمید، ص 93.
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 539