نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 331
آمَنُوا
صَلُّوا عَلَیْهِ» هم فرموده: خدای متعال به مؤمنان امر نموده که بر
پیامبر صلّی اللّه علیه و آله صلوات بفرستند؛ بدین گونه که بگویند: «اللهم
صل علی محمّد و آل محمّد کما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم»، و فی قوله:
«وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً»، فرموده: خدای متعال به مؤمنان امر نموده که
تسلیم امر او و تسلیم امر پیامبرش باشند، تسلیم در همه آنچه آنان را بدان
امر میفرمایند. تسلیم، درخواست سلامت است، نظیر این گفته: «سلّمک اللّه و
السّلام علیک و رحمة اللّه و برکاته»، و مانند قول تو که بگویی: «السّلام
علیک یا رسول اللّه!» [1] همینطور فی قوله تعالی: «وَ یُسَلِّمُوا
تَسْلِیماً»، [2] فرموده: چون پیامبر صلّی اللّه علیه و آله بدان حکم کند،
تسلیم باشند؛ بهگونهای که در مقام اعتراض، ایراد نگیرند. پس در این حال
مؤمن هستند، و «تسلیما»، مصدر مؤکّد بوده و به منزله این است که فعل را
برای بار دوّم ذکر نموده؛ بدین معنا که حقّ تسلیم را ادا کردهاند. [3] همچنین
فی قوله تعالی: «حَتَّی تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلی أَهْلِها»،
[4] فرموده: استیناس، طلب انس است به وسیله علم یا غیر آن و: «تُسَلِّمُوا
عَلی أَهْلِها»؛ یعنی سزاوار است که بر اهل خانهها سلام کنید و چون به شما
اجازه ورود دادند، پس در آن خانهها داخل شوید. [5] نیز فی قوله تعالی:
«فَإِذا دَخَلْتُمْ بُیُوتاً فَسَلِّمُوا عَلی أَنْفُسِکُمْ»، [6] فرموده:
بنا بر گفته حسن، باید برخی از شما بر برخی دیگر سلام کنند، و بنا بر سخن
ابراهیم؛ یعنی آنکه وقتی داخل در خانهای شدید که کسی در آن نیست، بگویید:
«السّلام علینا و علی عباد اللّه الصّالحین» و گروهی هم گفتهاند: مراد از
بیوت، مساجد است، و شیخ چنین نظر داده که: اولی این است که آن را حمل بر
عموم کنیم و امّا بر مسلمانان، ردّ سلام واجب است. [7] [1]. تبیان، ج 8، ص 327. [2]. نساء/ 65. [3]. تبیان، ج 3، ص 246. [4]. نور/ 27. [5]. تبیان، ج 7، ص 377. [6]. نور/ 61. [7]. تبیان، همان، ص 411.
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 331