مستلزم وجوب حج و عدم آن مستلزم عدم وجوب آن است.و همچنين اقامۀ نماز بجهات اربعه مستلزم حصول علم باتيان نماز بجانب واقعى قبله و ترك يكى از آن جهات موجب عدم حصول اين علم است ولى مقدمه وجوديه اين طور نيست زيرا هر چند از فقدانش فقدان فريضه لازم آيد ولى از وجودش وجود فريضه لازم نميايد چنانچه فى المثل وضوء كه مقدمه وجودى صلاة است ولى وجود آن مستلزم وجود صلاة نمى‌باشد.

ج-شرط:شرط در عرف اصوليين باقسام مختلفى تقسيم ميگردد.

شرط مقدم-شرط داخل-شرط متأخر شرط مقدم تقريبا عبارة اخراى مقدمه است كه دربارۀ آن فوقا بحث گرديد ولى شرط داخل آن شرطى است كه مانند جزء غير قابل انفكاكى بفريضه پيوسته باشد و تفاوت آن با شرط مقدم آن است كه شرط مقدم جدا از فريضه و در پيشاپيش آن انجام ميگردد ولى شرط داخل پيوسته بفريضه و تقريبا جزء آن ميباشد- چنانچه فى المثل وضوء و طهارت نسبت بصلاة همين طور هستند-وضوء كه شرط مقدم است مراسمش جدا از صلاة و در پيشاپيش آن انجام ميگردد ولى طهارت كه شرط داخل است پيوسته بصلاة بوده و تا پايان عمل با آن توأم و همراه خواهد بود و به تعبير ديگر اولى شرط منفصل و دومى شرط متصل است و به همين جهت شرط مقدم چون منفصل از فريضه ميباشد تقريبا وجود استقلالى داردو لذا ممكن است از حيث حكم هم با آن متفاوت باشد ولى شرط داخل چون متصل بفريضه و بمنزله جزو آن مى‌باشد لذا وجودش كاملا تبعى بوده و از حيث حكم نيز تابع آن خواهد بود.

اما شرط متأخر آن شرطى است كه فعليت يافتن وجود مشروط معلق بر لحوق آن باشد و تا زمانى كه شرط مزبور بدان ملحق نشده.وجود مشروط مراعى گردد.

مثلا در معاملات فضوليه اجازه مالك على المشهور شرط لزوم عقد و كاشف از صحت معامله من حين العقد ميباشد و تا زمانى كه اين شرط حاصل نشده معامله مزبوره مراعى خواهد ماند.

شرط از لحاظ ديگر نيز بشرط تعليقى و شرط تنجيزى تقسيم ميشود.

شروط تعليقيه از جمله شرائطى هستند كه تعلق خطاب بمكلف منوط به حصول آنها است،اين شرائط بر دو قسمند:شرائط عموميه و شرائط خصوصيه.

شرائط عموميه شرائطى را گويند كه تعلق خطابات موكول بر حصول آنها است مانند رشد-عقل و غيره.

شرائط خصوصيه آن شرائطى را گويند كه تعلق بعضى از تكاليف متوقف بر وجود آنها ميباشد-مانند تمكن مالى و استطاعت نسبت بزكاة و حج.

2-شروط تنجيزيه آن قسمت از شروطى هستند كه تنجز خطاب مكلف موقوف بر اجتماع آنها است مانند عدم طرو سفر- مرض-نسبت بصوم.

شرط را بشرط مقدور و شرط غير