خواجۀ طوسى گويد:كيف هر هيأتى را خوانند كه موضوع را بسبب او تقديرى لازم نيايد و در تصور آن هيأت احتياج نيفتد بتصور نسبتى غير آن هيأت (اساس الاقتباس ص 42).

ارسطو گويد:هيأتى كه بدانها از اشخاص سؤال شود«كيف هى»كيفيت گويند.

(از مقولات ص 71-72).

اخوان الصفا آرند:كيفيت بر دو نوع است جسمانى و روحانى جسمانى چيزى است كه بحواس دريافته ميشود و روحانى بواسطۀ عقول شناخته ميشود.

(اخوان ج 1 ص 227 و رجوع شود به اساس الاقتباس ص 44-اسفار ج 2 ص 19،20 و 21،54-ج 1 ص 215- شفا ج 2 ص 451،558 ج 1 ص 209، 297،213،233،442 و تفسير ص 287).

كَيفيّاتِ رَوحانى

-(اصطلاح فلسفى و عرفانى) اين اصطلاح را اخوان الصفا بكار برده‌اند و منظور علوم و اخلاقيات و صفات ممدوحه و فضائل اخلاقى است.

(از اخوان رساله دهم آراء و عقايد ص 327).

كَىْ

-(اصطلاح ادبى)كلمۀ كى در زبان و قواعد عرب بر سه وجه است 1- اختصار كيف 2-بمنزله لام تعليل در معنى و عمل و آن داخل بر ما استفهاميه شود مانند«كيما يضر و ينفع»3-و بمنزله آن مانند«كما يضر و ينفع»3-و بمنزله آن مصدريه.در معنى و عمل مانند(لكيلا-تأسوا)و(جئتك كى تكرمنى) (از مغنى ص 94)

كَيْلى

-(اصطلاح فقهى)آنچه قابل كيل باشد.در مقابل موزون و عدى

الكَيُومَرْثيَّة

-(اصطلاح كلامى) اصحاب كيومرث را گويند و معتقد به دو اصل يزدان و اهرمن مى‌باشند و گويند كه يزدان قديم و ازلى است و اهرمن محدث و مخلوق است و نيز معتقدند كه يزدان فكر كرد كه اگر منازعى براى من باشد چه اتفاقى مى‌افتد و از اين رهگذر اهريمن حاصل آمد كه ظلمت و ضرر و فساد ست و يزدان را مخالفت كرد و لشكريان نور و ظلمت در هم افتادند و بجنگ اندر شدند...

(از ملل و نحل شهرستانى ص 113- 114)

كِيمياىِ قَناعت

-(اصطلاح عرفانى) قناعت بموجود و ترك ميل را گويند.

كِيمياىِ خَواصّ

-(اصطلاح عرفانى) خالص كردن قلب است از دنيا.

كِيمياىِ سَعادَت

-(اصطلاح عرفانى) تهذيب نفس است بواسطۀ اجتناب از رذائل و تزكيۀ آن از آنها و تخليه نفس بفضائل.

(از دستور العلماء ج 3 ص 155) بگذر ز كدورت و صفا جو
و آن پاكى نفس را ز ما جو

كِيمياىِ عَوام

-(اصطلاح عرفانى) استبدال متاع اخروى باقى بحطام دنيوى فانى.

كِين

-(اصطلاح عرفانى)تسلط صفات