سجده بردارد يا در حال ذكر واجب يا ذكر مستحبى كه به قصد ورود مى‌گويد بدن را حركت دهد، نمازش باطل است و اين امر در ذكر مستحب بنا بر احتياط وجوبى است.

(2) سيستانى: نماز باطل است، مگر اين كه ذكر را دوباره در حال آرامش بگويد و اگر پيش از تمام شدن ذكر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.

تبريزى: بايد دوباره ذكر را بعد از گذاشتن پيشانى و آرام شدن تكرار كند و بنا بر احتياط نماز را نيز اعاده نمايد و اگر پيش از تمام شدن ذكر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.

گلپايگانى، صافى: مسأله اگر پيش از آن كه پيشانى به زمين برسد يا پيش از آن كه بدن آرام بگيرد عمداً ذكر سجده را بگويد، بايد بعد از رسيدن پيشانى به زمين و آرام گرفتن بدن دوباره ذكر را بگويد و بنا بر احتياط لازم نماز را پس از اتمام، اعاده نمايد و اگر به همان ذكر اوّل اكتفا نمايد نماز باطل است و هم چنين اگر پيش از تمام شدن ذكر عمداً سر از سجده بردارد، نماز باطل است.

مكارم: مسأله هر گاه پيش از آن كه بدن آرام بگيرد، ذكر سجده را شروع كند، نماز باطل است، هم چنين اگر قسمتى از آن را هنگام بلند شدن از سجده بگويد، امّا اگر سهواً باشد مانعى ندارد و اگر قبل از برداشتن سر از سجده متوجّه شود بايد ذكر را اعاده كند.

[مسأله 1052 اگر پيش از آن كه پيشانى به زمين برسد]

مسأله 1052 اگر پيش از آن كه پيشانى به زمين برسد و بدن آرام گيرد (1) ، سهواً (2) ذكر سجده را بگويد و پيش از آن كه سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه كرده بايد دوباره در حال آرام بودن، ذكر را بگويد (3) .

(1) [عبارت «و بدن آرام گيرد» در رساله آيات عظام: خوئى، سيستانى و تبريزى نيست]

(2) زنجانى: يا به جهت ندانستن مسأله. .

(3) سيستانى: بايد آرام بگيرد و دوباره ذكر را بگويد ولى اگر پيشانى به زمين رسيده باشد و سهواً پيش از آرامش ذكر را بگويد تكرار لازم نيست.

مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله (1051) .

[مسأله 1053 اگر بعد از آن كه سر از سجده برداشت]

مسأله 1053 اگر بعد از آن كه سر از سجده برداشت، بفهمد (كه پيش از آرام گرفتن بدن، ذكر را گفته (1) يا (2)) پيش از آن كه ذكر سجده تمام شود سر برداشته نمازش صحيح است.

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه مكارم نيست

(1) زنجانى: بفهمد كه ذكر نگفته يا در حال گفتن ذكر، بدنش آرام نبوده. .

(2) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: خوئى، تبريزى و سيستانى نيست]

[مسأله 1054 اگر موقعى كه ذكر سجده را مى‌گويد]

مسأله 1054 اگر موقعى كه ذكر سجده را مى‌گويد، يكى از هفت عضو را عمداً از زمين بردارد (1) ، نماز باطل مى‌شود (2) ولى موقعى كه مشغول گفتن ذكر نيست، اگر غير پيشانى جاهاى ديگر را از زمين بردارد و دوباره بگذارد اشكال ندارد.

(1) سيستانى: اگر با استقرارى كه در سجود معتبر است منافات داشته باشد. .

زنجانى: اگر موقعى كه ذكر واجب سجده را مى‌گويد، يكى از هفت عضو را با علم و عمد از زمين بردارد. .