مسأله 942 بعضى از واجبات نماز ركن است، يعنى اگر انسان آنها را به جا نياورد، (يا در نماز اضافه كند (1)) عمداً باشد يا اشتباهاً، نماز باطل مىشود. و بعضى ديگر ركن نيست، (2) يعنى اگر عمداً كم يا زياد شود، نماز باطل مىشود و چنانچه اشتباهاً كم يا زياد گردد نماز باطل نمىشود و ركن نماز پنج چيز است: اول: نيت. دوم: تكبيرة الاحرام (3) . سوم: قيام در موقع گفتن تكبيرة الاحرام و قيام متصل به ركوع، يعنى ايستادن پيش از ركوع. چهارم: ركوع. پنجم: دو سجده (4) .
(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: خوئى، سيستانى، تبريزى و زنجانى نيست]
(2) خوئى، سيستانى، تبريزى: يعنى اگر اشتباهاً كم گردد نماز باطل نمىشود و ركن نماز پنج چيز است: اوّل: نيت. دوّم: تكبيرة الاحرام. سوم: قيام متصل به ركوع، يعنى ايستادن پيش از ركوع. چهارم: ركوع. پنجم: دو سجده از يك ركعت؛ و اما نسبت به زيادى در صورتى كه عمدى باشد، مطلقاً نماز باطل مىشود و در صورتى كه از روى اشتباه باشد اگر زيادى در ركوع يا در دو سجده از يك ركعت باشد نماز (سيستانى: بنا بر احتياط لازم) باطل است و الاّٰ باطل نيست.
زنجانى: يعنى اگر اشتباهاً كم گردد نماز باطل نمىشود. ركن نماز چهار چيز است: اول: نيّت. دوّم: قيام متصل به ركوع يعنى از حالت ايستاده به ركوع رفتن. سوم: ركوع. چهارم: سجده. و اما نسبت به زيادى، در صورتى كه عمدى باشد مطلقاً نماز باطل مىشود و در صورتى كه از روى اشتباه باشد تفصيلاتى دارد كه در مسألۀ[1109]و در قسمت كم و زياد شدن اجزاء و شرايط نماز مسأله [1264]به بعد خواهد آمد.
(3) صافى: ولى زياد شدن سهوى آن بنا بر احتياط، موجب باطل شدن نماز است بنا بر اين، احتياط، اتمام نماز و اعادۀ آن است. .
(4) گلپايگانى، صافى، نورى: پنجم: دو سجده از يك ركعت.
مكارم: پنجم: دو سجده. (البته در نيت، زيادى تصور نمىشود و زيادى تكبيرة الإحرام نيز اگر از روى سهو باشد نماز را باطل نمىكند هر چند احتياط مستحب آن است كه آن را اعاده كند) .
نيّت
[مسأله 943 انسان بايد نماز را به نيت قربت انجام دهد]
مسأله 943 انسان بايد نماز را به نيت قربت، يعنى براى انجام فرمان خداوند عالم (1) به جا آورد، و لازم نيست نيت را از قلب خود بگذراند يا مثلاً به زبان بگويد كه چهار ركعت نماز ظهر مىخوانم قربةً إلى اللّٰه (2) .
(1) سيستانى: براى تذلل و كرنش در پيشگاه خداوند عالم. .
زنجانى: براى خداوند عالم. .
(2) گلپايگانى، صافى: بلكه در نماز احتياط، احتياط لازم، نگفتن به زبان است.
مكارم: همين اندازه كه اگر سؤال كنند چه مىكنى، بتواند جواب دهد كه براى خدا نماز مىخوانم كافى است.
بهجت: بلكه همين قدر كه انگيزۀ انسان از اين كار نماز خواندن براى خدا باشد در