دو دست بر چيزى كه تيمم با آن صحيح است، و بنا بر احتياط لازم اين كار در دو كف بايد با هم انجام گيرد. دوّم: كشيدن كف هر دو دست به تمام پيشانى از جائى كه موى سر مى‌رويد تا ابروها و بالاى بينى و هم چنين دو طرف پيشانى بنا بر احتياط واجب و احتياط مستحب آن است كه دستها روى ابروها هم كشيده شود. سوّم: كشيدن كف دست چپ به تمام پشت دست است و كشيدن كف دست راست به تمام پشت دست چپ و احتياط واجب آن است كه ترتيب بين دست راست و دست چپ رعايت شود. لازم است تيمم را با نيت و به قصد قربت انجام دهد همان گونه كه در وضو گذشت.

[مسأله 701 تيمّم بدل از غسل و بدل از وضو]

مسأله 701 تيمّم بدل از غسل و بدل از وضو با هم فرقى ندارند (1) .

(1) مكارم: ولى احتياط مستحبّ آن است كه در تيمّم بدل از غسل يك بار ديگر دستها را بر زمين زند و مجدداً با آن، پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح كند.

بهجت: ولى احتياط مستحبّ آن است كه در تيمّم بدل از غسل بلكه در هر تيمّمى بعد از مسح پيشانى يك بار ديگر كف دستها را به زمين بزند و پشت دستها را به همان صورتى كه گفته شد با كف دست ديگر مسح نمايد.

خوئى، تبريزى، سيستانى، زنجانى: مسأله احتياط مستحبّ آن است كه تيمّم را چه بدل از وضو باشد چه بدل از غسل، به اين ترتيب به جا آورد: يك مرتبه دستها را به زمين بزند و به پيشانى و پشت دستها بكشد و يك مرتبۀ ديگر به زمين بزند و پشت دستها را مسح نمايد (زنجانى: و از اين بهتر آن است كه دو مرتبه دستها را به زمين بزند و به پيشانى و پشت دستها بكشد و سپس دو مرتبۀ ديگر به زمين بزند و پشت دستها را مسح كند) .

گلپايگانى، صافى: مسأله تيمّم بدل از غسل مثل تيمّم بدل از وضو است، ولى احتياط مستحبّ آن است كه تيمّم بدل از غسل را با دو ضرب انجام دهد به اين نحو كه: يك مرتبه دستها را به زمين بزند و به پيشانى بكشد و مرتبۀ ديگر دستها را به زمين بزند و به پشت دستها بكشد بلكه احتياط مستحبّ آن است كه تيمّم را چه بدل از وضو باشد چه بدل از غسل به ترتيب زير به جا آورد: يك مرتبه دستها را به زمين بزند و به پيشانى و پشت دستها بكشد و يك مرتبه ديگر به زمين بزند و پشت دستها را مسح نمايد.

فاضل: بلكه احتياط مستحبّ آن است كه تيمّم بدل از وضو را هم با دو ضرب انجام دهد بلكه بهتر آن است كه تيمّم را به سه ضرب انجام دهد: دو مرتبه پشت سر هم دستها را به زمين بزند و بر پيشانى بكشد و يك مرتبه ديگر به زمين بزند و بر پشت دستها بكشد.

احكام تيمّم

[مسأله 702 اگر مختصرى از پيشانى و پشت دستها را هم مسح نكند]

مسأله 702 اگر مختصرى از پيشانى و پشت دستها را هم مسح نكند تيمّم باطل است، چه عمداً مسح نكند، يا مسأله را نداند (1) ، يا فراموش كرده باشد ولى دقت زياد هم لازم نيست و همين قدر كه بگويند تمام (2) پيشانى و پشت دست مسح شده كافى است.

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست