مسائل متفرقۀ تقليد

[س 46 جاهل مقصّر]

س 46: مراد از جاهل مقصّر چه كسى است؟ ج: جاهل مقصر به كسى گفته مى‌شود كه متوجه جهل خود بوده و راههاى رفع جهالت خود را هم مى‌داند، ولى در آموختن احكام كوتاهى مى‌كند.

[س 47 جاهل قاصر]

س 47: جاهل قاصر كيست؟ ج: جاهل قاصر كسى است كه اصلاً متوجه جهل خود نيست و يا راهى براى برطرف كردن جهل خود ندارد.

[س 48 احتياط واجب يعنى چه ]

س 48: احتياط واجب چه معنايى دارد؟ ج: يعنى وجوب انجام يا ترك فعلى از باب احتياط.

[س 49 فيه اشكال يعنى چه ]

س 49: آيا عبارت «فيه اشكال» كه در بعضى از فتاوٰى ذكر مى‌شود، دلالت بر حرمت دارد؟ ج: بر حسب اختلاف موارد، معناى آن فرق مى‌كند. اگر اشكال در جواز باشد دلالت بر حرمت در مقام عمل دارد.

[س 50 فتوا يا احتياط]

س 50: عبارت‌هاى «فيه اشكال» ، «مشكل» ، «لا يخلو من اشكال» ، «لا اشكال فيه» فتواست يا احتياط؟ ج: همۀ اين عبارت‌ها دلالت بر احتياط دارند، مگر عبارت «لا إشكال فيه» كه فتوى است.

[س 51 فرق بين عدم جواز و حرام]

س 51: فرق بين جايز نبودن و حرام چيست؟ ج: در مقام عمل بين آنها فرقى نيست.

مرجعيّت و رهبرى

[س 52 حكم و فتوا]

س 52: در صورت تعارض فتواى ولى امر مسلمين با فتواى مرجعى در مسائل سياسى، اجتماعى و فرهنگى وظيفه شرعى مسلمانان چيست؟ آيا معيارى براى تفكيك احكام صادره از طرف مراجع تقليد و ولى فقيه وجود دارد؟ مثلاً اگر نظر مرجع تقليد با نظر ولى فقيه در مسألۀ موسيقى اختلاف داشته باشد، متابعت از كداميك از آنان واجب و مجزى است؟ به طور كلى احكام حكومتى كه در آن نظر ولى فقيه بر فتواى مراجع تقليد برترى دارد، كدام است؟ ج: در مسائل مربوط به ادارۀ كشور اسلامى و امورى كه به عموم مسلمانان ارتباط دارد، نظر ولى امر مسلمين بايد اطاعت شود. ولى در مسائل فردى محض، هر مكلفى بايد از فتواى مرجع تقليدش پيروى نمايد.

[س 53 اجتهاد متجزّى]

س 53: همان گونه كه مطّلع هستيد در اصول فقه از مسأله‌اى تحت عنوان «اجتهاد متجزّى» بحث مى‌شود، آيا اقدام امام خمينى «قدس سره» در تفكيك مرجعيت و رهبرى، گامى در تحقق تجزّى در اجتهاد محسوب نمى‌شود؟ ج: تفكيك بين رهبرى ولى فقيه و مرجعيت تقليد، ربطى به مسألۀ تجزّى در اجتهاد ندارد.

[س 54 اگر مقلد يكى از مراجع باشم]

س 54: اگر مقلد يكى از مراجع باشم و در اين حال ولى امر مسلمين اعلان جنگ يا جهاد بر ضد كفار ظالم نمايد و مرجع تقليد من اجازه شركت در جنگ را ندهد،