و مى‌فرمايد: «فَاعْتَبِرُوا يٰا أُولِي الْأَبْصٰارِ» .يعنى:«در مخلوقات تامل كنيد و از آنها عبرت بگيريد اى بينندگان». [1]و باز فرموده است: «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلاٰفِ اللَّيْلِ وَ النَّهٰارِ لَآيٰاتٍ لِأُولِي الْأَلْبٰابِ » يعنى:«به درستى كه در خلق كردن آسمان‌ها و زمين،علامات قدرت كاملۀ آنها است،از براى صاحبان هوش و عقل». [2]

و در موضعى ديگر مى‌فرمايد: «الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللّٰهَ قِيٰاماً وَ قُعُوداً وَ عَلىٰ جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ » يعنى:«آنچنان كسانى كه خدا را ياد مى‌كنند ايستاده و نشسته و خوابيده و تفكر مى‌كنند در خلقت آسمان‌ها و زمين». [3]

و از حضرت رسول-صلّى اللّه عليه و آله-مروى است كه:«تفكر،حيات دلى است كه بصيرت داشته باشد». [4]

و نيز از آن حضرت روايت شده است كه:«تفكر در يك ساعت،بهتر است از عبادت يك ساله،و نمى‌رسد به مرتبه تفكر مگر كسى كه خدا او را مخصوص توحيد و معرفت كرده باشد». [5]

و باز از آن جناب مروى است كه:«بهترين عبادات،صرف نمودن فكر است در خدا و قدرت او». [6]

و مراد از«فكر در خدا»،فكر در عجائب صنايع اوست،نه در ذات مقدسش، زيرا كه تفكر در ذات،ممنوع است،همچنان كه مذكور خواهد شد.

و از سيد اولياء-عليه التحيه و الثناء-مروى است كه:«تفكر مى‌خواند آدمى را به نيكوئى و عمل به آن». [7]

و در حديثى ديگر فرمودند كه:«به واسطه تفكر،دل خود را آگاه كن». [8]

و از حضرت امام محمد باقر-عليه السّلام-مروى است كه«به سبب جولان‌دادن فكر،فراهم مى‌شود رأى پرمنفعت». [9]

و از امام جعفر صادق-عليه السّلام-مروى است كه:«فكر،آئينه حسنات است و كفاره سيئات و روشنى دلها و وسعت خلق.و به وسيلۀ آن مى‌رسد آدمى به