امّا مودّت و محبّت آنان جز با پاكى دلهايشان نسبت به واليان آشكار نمى‌گردد، و خيرخواهى آنها در صورتى مفيد است كه با ميل خود گرداگرد زمامداران را بگيرند و حكومت آنها برايشان سنگينى نكند و طولانى‌شدن‌مدّت زمامداريشان‌براى اين رعايا ناگوار نباشد. ميدان اميد سران سپاهت را توسعه بخش و پى در پى آنها را تشويق كن! و كارهاى مهمّى كه انجام داده‌اند برشمار. زيرا يادآورى كارهاى نيك آنها شجاعانشان را به حركت بيشتر، وادار مى‌كند، و آنان را كه در كار كندى مى‌ورزند به كار تشويق مى‌نمايد، إن شاء اللّه.

سپس بايد زحمات هركدام از آنها را به دقّت بدانى، و هرگز زحمت و تلاش كسى از آنان را به ديگرى نسبت ندهى، و ارزش خدمت او را كمتر از آنچه هست به حساب نياورى و از سوى ديگر شرافت و آبروى كسى موجب اين نشود كه كار كوچكش را بزرگ بشمارى، و همچنين حقارت و كوچكى كسى موجب نگردد كه خدمت پر ارجش را كوچك به حساب آورى. مشكلاتى كه در احكام برايت پيش مى‌آيد و امورى كه بر تو مشتبه مى‌شود، به خدا و پيامبرش ارجاع ده، چرا كه خداوند بزرگ به گروهى كه علاقه داشته ارشادشان كند فرموده: «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد اطاعت خداوند كنيد و اطاعت پيامبرش و اطاعت اولى الامرى كه از خود شما هستند و اگر در چيزى نزاع كرديد آن را به خدا و رسولش باز گردانيد». [1] بازگرداندن چيزى به خداوند، متمسّك شدن به قرآن كريم و يافتن دستور از آيات محكم آن است و بازگرداندن به پيامبر صلى الله عليه و آله، همان تمسّك به سنّت قطعى و مورد اتّفاق آن حضرت است.

سپس از ميان مردم، برترين فرد، در نزد خود را براى قضاوت برگزين از كسانى كه مراجعه فراوان، آنها را در تنگنا قرار ندهد، و برخورد مخالفان با يكديگر او را به خشم و كج خلقى وا ندارد. در اشتباهاتش پافشارى نكند، و بازگشت به حق، هنگامى كه براى آنها روشن شد، بر آنها سخت نباشد. طمع را از دل بيرون كرده و در فهم مطالب به اندك تحقيق بدون بررسى لازم اكتفا نكند، از كسانى كه در شبهات از همه محتاطتر و دريافتن و تمسّك به حجّت و دليل از همه مصرتر باشد. با مراجعه مكرّر شكايت كنندگان، كمتر خسته شود و در كشف امور شكيباتر و به هنگام آشكار شدن حق در فصل خصومت از همه قاطعتر باشد. از كسانى كه ستايش فراوان آنها را فريب ندهد و تمجيدهاى بسيار، آنان را متمايل به جانب مدح كننده نسازد؛ البتّه اين افراد بسيار كمند. آن گاه با جدّيّت هرچه بيشتر قضاوتهاى قاضى خويش را بررسى كن و در بذل و بخشش به او سفره سخاوتت را بگستر، آنچنان كه نيازمنديش از بين برود و حاجت و نيازى به مردم پيدا نكند و از نظر منزلت و مقام آن‌قدر مقامش را نزد خودت بالا ببر كه هيچ كدام از ياران نزديكت، به نفوذ در او طمع نكند، و از توطئه اين گونه افراد در نزد تو در امان باشد، (و بداند كه موقعيّتش از او بالاتر نيست كه بخواهد از او شكايتى بكند).

در آنچه گفتم با دقّت بنگر! چرا كه اين دين اسير

[1]. سوره نساء، آيه 59.