خطبه 79

هنگامى كه امام عليه السلام آماده حركت براى نبرد با خوارج بود، يكى از يارانش گفت: اى اميرمؤمنان! از آن مى‌ترسم كه اگر در اين ساعت حركت كنى، به مراد خويش نرسى! اين سخن را كه مى‌گويم از «علم نجوم» الهام مى‌گيرد امام عليه السلام در پاسخش چنين فرمود:

گمان مى‌كنى تو از آن ساعتى كه اگر در آن ساعت كسى حركت كند با ناراحتى روبه‌رو نخواهد شد آگاهى؟ و مى‌توانى از آن ساعتى كه هركس در آن به راه افتد، زيان مى‌يابد او را با خبر كنى؟!

كسى كه در اين گفتار تو را تصديق كند، قرآن را تكذيب كرده است، و از استعانت به خدا در رسيدن به هدفهاى محبوب و مصونيّت از آنچه ناپسند است، بى نياز شده است.

گويا مى‌خواهى به جاى خداوند، تو را ستايش كنند، چون به زعم خود، مردم را به ساعتى كه در آن به مقصود مى‌رسند و از زيان بركنار مى‌مانند، هدايت كرده‌اى!

سپس امام رو به مردم كرد و چنين فرمود:

اى مردم از فراگرفتن علم نجوم (خبرهاى غيبى و پيشگويى به وسيله ستارگان) برحذر باشيد، جز به آن مقدار كه در درياها و خشكيها شما را هدايت كند.

چه اين‌كه نجوم به سوى كهانت دعوت مى‌كند، منجّم همچون كاهن است، و كاهن چون ساحر، و جادوگران همانند كافران و كافر در آتش است «اكنون از سخن اين منجّم نترسيد» و به نام خدا به سوى مقصد حركت كنيد.

خطبه 80

كه پس از پايان جنگ جمل در نكوهش بعضى از زنان ايراد فرموده است‌

اى‌مردم! جمعى از زنان، هم از نظر ايمان، هم از جهت بهره و هم از موهبت عقل، در رتبه‌اى كمتر از مردان قرار دارند.