بيدارى كامل وجدان‌ها گرديد، و با شعارهاى حمايت از بت‌هاى آبا و اجدادى، دوباره اوضاع را به حالت سابق بازگرداندند. توجّه كنيد:

«ثُمَّ نُكِسُوا عَلَى رُءُوسِهِمْ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هَؤُلَاءِ يَنطِقُونَ»؛ سپس بر سرهايشان واژگونه شدند؛ (و حكم وجدان را به كلّى فراموش كردند و گفتند:) تو مى‌دانى كه اينها سخن نمى‌گويند».

حضرت ابراهيم عليه السلام وقتى اين صحنه را مشاهده كرد فرمود:

«أَفَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَايَنفَعُكُمْ شَيْئاً وَلَا يَضُرُّكُمْ* أُفٍّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»؛ آيا جز خدا چيزى را مى‌پرستيد كه نه كمترين سودى براى شما دارد، و نه زيانى به شما مى‌رساند؟! اف بر شما و بر آنچه جز خدا مى‌پرستيد! آيا نمى‌انديشيد؟!».

در آيات مورد بحث، در مورد اين كه آيا كسانى از بت‌پرستان دست از پرستش بت برداشته و به حضرت ابراهيم ايمان آوردند يا نه؟ مطلبى نيامده است. ولى مسلّماً عدّه‌اى تحت تأثير قرار گرفته و ايمان آوردند.

هنگامى كه حضرت ابراهيم عليه السلام آخرين سخن را به بت‌پرستان گفت، و در پى سخنان كوبنده او مى‌رفت كه گرد و غبار تعصّب و لجاجت و نادانى از وجدان خفته آنها كنار رود، و ضربات پى در پى تازيانه وجدان، نفس سركش آنها را تسليم نمايد، ناگهان هوچيگران شعارهاى فريبنده‌اى به شرح زير سر دادند:

«حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِنْ كُنتُمْ فَاعِلِينَ»؛ او را بسوزانيد و معبودهاى خود را يارى كنيد، اگر كارى از شما ساخته است».

چند نكته در اينجا قابل توجّه است:

1. در صحنه‌هاى مبارزاتى با دشمن، ممكن است طرف مقابل قصد داشته باشد با استفاده از شعارهاى كاذب وضعيّت موجود را به نفع خودش تغيير دهد.

اين مواقع بايد هوشيار و بيدار بود و در مقابل شعار باطل آنها شعار صحيح‌