بلكه يك تقليد و پيروى كوركورانه بود. حضرت ابراهيم عليه السلام مى‌پرسد: «چرا قطعه سنگ يا چوبى را مى‌تراشيد و سپس آن را به عنوان مدير و مدبّر جهان هستى عبادت مى‌كنيد؟» آنها مى‌گويند: «چون آبا و اجداد ما اين كار را مى‌كردند، ما هم به پيروى از آنها چنين كرديم»؛ آيا اين استدلال صحيح و منطقى است؟

به عكس‌العمل حضرت ابراهيم عليه السلام در مقابل اين پاسخ سست توجّه فرماييد:

«قَالَ لَقَدْ كُنتُمْ أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ»؛ گفت: به يقين شما و پدرانتان، در گمراهى آشكارى بوده‌ايد».

حضرت ابراهيم عليه السلام نه تنها استدلال آنها را نپذيرفت، بلكه عملكرد بت‌پرستان و نياكانشان را نيز تخطئه كرده، و آنها را در ضلالت و گمراهى آشكارى دانست.

قابل توجّه اين كه گاه انسان در گمراهى نامحسوس قرار مى‌گيرد كه حق به راحتى از غير حق تشخيص داده نمى‌شود، مانند كسانى كه در ابتداى طرح كمونيست و ماترياليسم در دام آنها مى‌افتادند. ولى گاه گمراهى روشن و آشكار است؛ پرستش سنگ و چوبى كه انسان با دست خود آن را مى‌تراشد، و براى آن مقام الوهيّت و ربوبيّت قائل مى‌شود، از مصاديق ضلال مبين و گمراهى آشكار است.

پيروى از نياكان ممدوح است يا مذموم؟

پيروى از نياكان سه گونه است:

الف) پيروى عاقلانه؛ مثل اين كه آبا و اجداد و نياكان ما ايرانيان و به طور كلّى فارس زبان‌ها، در ايّام عيد نوروز به خانه تكانى درون و برون مى‌پردازند، و صله رحم مى‌كنند، و به شادى‌هاى مشروع روى مى‌آورند. اين آداب، آداب خوبى است.

و بر همين اساس ما در اين آداب خوب و معقول از نياكان خود پيروى مى‌كنيم.