«رأى به معناى عقيده‌اى است كه از غلبه گمان پيدا مى‌شود» و به هر حال منظور از «تفسير به رأى» كه در روايات بالا آمده است يكى از دو معناست:

الف) هر گاه انسان عقيده‌اى براى خود اتخاذ كرده است و كوشش مى‌كند شواهدى از قرآن و احاديث پيامبر و اهل‌بيت عليهم السلام براى آن بتراشد و هرگاه در ميان آنها چيزى كه صريحاً يا ظاهراً موافق عقيده او باشد نيابد ناچار براى رسيدن به مقصد خود آيات و رواياتى را انتخاب كرده و بدون هيچ‌گونه قرينه‌اى برخلاف مفهوم ظاهر آن تفسير مى‌كند، چنين كارى را «تفسير» به رأى گويند.

به تعبير ديگر: براى فهم معناى الفاظى كه در قرآن و سنّت وارد شده و هم چنين براى فهم معناى جمله‌بندى‌ها ضوابطى در ادبيات عرب و در كتب لغت و صرف و نحو وجود دارد، كه انسان بايد با توجه به اين ضوابط و با آنچه متون معتبر لغت، و قواعد ثابت ادبيات هر زبان، و همچنين موارد استعمال لغات و جمله‌ها ايجاب مى‌كند، عبارات و كلمات را معنا كند.