كنيد»! [1]

در حديث ديگرى در همان كتاب از ابوذر نقل شده كه گفت: «انَ خَلِيْلى اوْصانى انْ اسْمَعَ وَ اطيعَ وَ انْ كانَ عَبْداً مُجَدَّعُ الاطرافَ»: «دوست من (رسول خدا) به من سفارش كرده است كه بشنوم و اطاعت كنم (فرمان اميران و حاكمان را) هر چند برده دست و پا بريده‌اى باشد»! [2] (بعضى‌ مُجدَّعُ الاطراف‌ را به معنى كسى كه در خانواده پست و آلوده‌اى متولد شده تفسير كرده‌اند.)

به يقين ساحت مقدس پيامبر بزرگ اسلام صلى الله عليه و آله پاك تر از آن است كه چنين دستورى بر خلاف منطق عقل و شرع بدهد در حالى كه از خود آن حضرت نقل شده است اطاعت مخلوق در معصيت خالق جايز نيست و بهترين دليل بر ساختگى بودن اين گونه احاديث آن است كه خود ابوذر كه اين حديث ازاو نقل شده به گواهى تاريخ در زندگيش هرگز چنين نكرد و حتى در راه مبارزه با انحراف اميران و حاكمان وقت جان خود را از دست داد! بهر حال پرواضح است كه مقام پيامبر صلى الله عليه و آله بالاتر از اين گفتگوها است، هيچ انسان عاقل نمى‌تواند چنين سخنى بر زبان براند كه حاكم، واجب الاطاعة است در هر كارى كه كند و هر سخنى بگويد و هر كسى كه باشد؛ مخصوصاً با توجه به اينكه اين حديث در ميان همه علماى اسلام اعم از شيعه و اهل سنت معروف است كه: «لا طاعَةَ لَمخْلُوقِ فى مَعْصِيَةِ الْخالِقِ»: «اطاعت از مخلوق در معصيت خالق جايز نيست». [3]

«وَ لا طاعَةَ لِبَشَرٍ فى مَعْصِيَةِ اللَّهِ» [4]

به اين ترتيب نتيجه مى‌گيريم كه روشن ترين تفسير براى آيه همان اطاعت امامان معصوم عليه السلام است.

[1]. صحيح مسلم، جلد سوم، كتاب الاماره، (باب طاعة الامراء و ان منعوا الحقوق، صفحه 474).

[2]. همان مدرك، باب وجوب طاعة الامراء ...، صفحه 1467.

[3]. نهج البلاغه، كلمات قصار، جمله 165.

[4]. الدر المنثور، جلد 2، صفحه 177.