4- گروه ايمان آورندگان به او چه كسانى بوده، افراد پاكدل، باهوش، درستكار، يا
افراد بىتقوا و كم عقل و كم خرد؟
5- او تا چه حد به گفته خود ايمان داشته، و تا چه اندازه براى آن فداكارى و از
خود گذشتگى نشان مىدهد؟
6- از چه وسايلى براى پيشبرد اهداف خود استفاده مىكند، از وسايل معقول و
عادلانه يا غير منطقى و ظلم و ستم و دروغ.
7- او در مقابل خلافكارىها و يا خرافاتى كه در محيط است چه عكسالعملى نشان
مىدهد، و آيا برنامه او اصلاح محيط است يا سازش با مفاسد محيط براى حكومت بر
مردم؟!
8- علاقه او نسبت به دنيا و مظاهر مادى و پول و مقام چگونه است؟
9- موضع او در برابر دشمن به هنگام پيروزى، و غلبه بر او چگونه است، و آيا
نسبت به مخالفان رفتار عادلانه يا غير عادلانه دارد؟
10- آيا در طول مدت سخنان خود را به اقتضاى منافعش دگرگون مىسازد يا هميشه بر
اصول ثابتى پافشارى دارد و قرائن ديگر.
گاه مىشود جمعآورى اين قرائن در زندگى عمومى و خصوصى مدعى (قطع نظر از
محتواى دعوت او) به صورت چراغ فروزان يا نورافكنى قوى صداقت و عدم صداقت او را
كاملًا روشن مىسازد، و بدون نياز به دليل و معجزهاى حقانيت يا عدم حقانيت او را
آشكار مىكند، بلكه گاه مىشود جمعآورى چند قسمت از آنچه كه در بالا گفته شد دليل
قاطع و دندانشكنى براى اثبات اين مقصود در اختيار مىگذارد به خواست خدا در بحث
نبوت خاصه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نمونه زنده اين بحث به طور دقيق و
گسترده مورد بررسى قرار خواهد گرفت.
قابل توجه اينكه در روايات متعددى در تواريخ اسلامى مىخوانيم كه گاه فرد يا
افرادى با مشاهده بعضى از اين قرائن به آيين خدا گرويدهاند، و حتى گاهى دشمنان