آزاد مى‌شود و گرنه محكوم به زندان ابد خواهد شد». [1] موارد ديگرى نيز براى زندان ابد ذكر شده كه شرح آن را در كتب فقهى بايد مطالعه كرد.

زندانهاى موقّت كه جنبه تعزيرى دارد كاملًا مختلف است؛ و بستگى به ميزان جرم و مقدار تحمّل مجرم و شرايط ديگر دارد.

افراد متّهم به قتل در صورتى كه خوف از فرار آنها باشد، و كسى كه قاتل را بعد از ثابت شدن جرم فرار دهد، زن باردارى كه زنا كردن او ثابت شده و احتمال فرار دارد، و بايد تا هنگام وضع حمل و اجراى حد زندانى شود، كسى كه از غير حرز (جاى محفوظ) دزدى كرده، بدهكارى كه از اداى دين خود سرباز مى‌زند در حالى كه توانايى دارد، شاهدان دروغگو، كسى كه كافلت مجرمى را كرده كه تا حاضر شدن طرف زندان مى‌شود و بالاخره كسانى كه مرتكب منكراتى شده‌اند و جز از طريق زندان حاضر به ترك آن نيستند همه جزء زندانيان موقّت هستند).

5- رفتار انسانى با زندانيان‌

همان گونه كه قبلًا نيز اشاره شد على رغم سوء استفاده‌هاى فراوان كه در طول تاريخ از موضوع زندان شده، اين مسأله از ديدگاه اجتماعى و انسانى براى مبارزه با جرائم و جنايات و تربيت نفوس يك امر ضرورى است؛ ولى با حدود و شرايط معيّن و حساب شده بايد انجتم شود!

يكى از شرايط آن اين است كه مسائل انسانى در مورد زندانيان به كارگرفته شود و با آنها به عنوان يك انسان معامله گردد، تضييقات ظالمانه درباره آنها اعمال نشود، و كسى به گناه ديگرى زندانى نگردد، و هيچ كس بيش از استحقاقش حتّى يك ساعت در زندان‌

[1]. وسائل، جلد 18، صفحه 549، باب 4 از ابواب حدّ المرتد، حديث 6 ..