شهيد بالاتر است و شهيد يك درجه از عابد. و برترى عالم بر ساير مردم مانند برترى من بر كوچك‌ترين آنان است». [1] در حديث ديگرى امير مؤمنان على عليه السلام فرمود:

«مَن جاءَتهُ مَنِيَّتُهُ وَ هُو يَطلُبُ العِلمَ فَبَينَهُ وَ بَينَ الانبِياءِ دَرَجَةٌ

؛ كسى كه مرگ او فرا رسد در حالى كه در طلب علم است، ميان او و پيامبران يك درجه فاصله است». [2] مى‌دانيم كه در شب‌هاى ماهتابى به‌خصوص شب چهاردهم ماه كه بدر كامل است، ستارگان در نور ماه محو مى‌شوند. جالب اينكه در مقايسه عالم و عابد در حديث ديگرى از پيامبر صلى الله عليه و آله آمده است:

«فَضلُ العالِمِ عَلَى العابِدِ كَفَضلِ القَمَرِ عَلى‌ سائِرِ النُّجُومِ لَيلَةَ البَدرِ

؛ برترى عالم بر عابد، همچون برترى ماه در شب بدر بر ساير ستارگان است». [3] جالب اينكه عابد عبادتى مى‌كند كه هدف آفرينش انسان است، ولى چون روح عبادت، معرفت است عالم بر او برترى فوق‌العاده دارد. آنچه درباره برترى عالم بر عابد در روايات فوق آمده، منظور از آن فاصله عظيم ميان اين دو است و لذا در حديث ديگرى تفاوت ميان اين دو به جاى يك درجه، يك‌صد درجه ذكر شده كه فاصله هر درجه با درجه ديگر مقدار حركت سريع اسب در هفتاد سال است.

اين نيز روشن است كه مقام شفاعت در قيامت از آنِ هر كس نيست، بلكه مقام مقرّبان درگاه خداست. در حديثى پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:

«يَشفَعُ يَومَ القِيامَةِ ثَلاثَةٌ:

الأنبِياءُ ثُمَّ العُلَماءُ ثُمَّ الشُّهَداءُ

؛ سه گروه در قيامت شفاعت مى‌كنند: پيامبران، علما، شهيدان». [4]

[1]. مجمع البيان، ج 9، ص 418.

[2]. همان، ص 19.

[3]. بحارالانوار، ج 2، ص 18.

[4]. كنز العمّال، ج 14، ص 401.