چنين مقدّر بود كه تمدّنى در اين مركز پى‌ريزى شود كه تمام تمدّنهاى اطراف را در خود هضم كرده و تمام اين نقاط را به وسيله يك دكترين عالم به هم پيوند دهد.

نخستين خدمتى كه اسلام به پيشرفت تمدّن بشر نمود

آخرين تحقيقات علمى و فلسفى به ما مى‌گويد كه جهان «آفرينش» يك واحد بزرگ بيش نيست و اين همه اشكال گوناگون و رنگهاى مختلف، «خلقت» به يك‌ «اصل» باز مى‌گردد.

رسالت بزرگ علم و فلسفه اين است كه آن‌ اصل اساسى‌ را كشف كند و به همين دليل هر قدر دامنه علم و دانش بشر وسعت مى‌يابد يك نواختى قوانين جهان و وحدت آنها آشكارتر مى‌شود.

جامعه‌ انسانيّت‌ هم يك‌ «واحد بزرگ» بيش نيست، هر قدر بسوى وحدت پيش برود به اصالت و واقعيت خود نزديكتر شده، و هر قدر با ايجاد مرزهاى مصنوعى به اجزاى بيشترى تقسيم گردد از حقيقت دور افتاده است!

به همين جهت با پيشرفت و تكامل جوامع انسانى، حكومتهاى محلى كه از بقاياى دوران عقب ماندگى است، از