ستمگر شمع جان خود گدازد

روان خويشتن را تيره سازد

ستمگر بر هلاك خود تواناست‌

هلاك خود نخواهد هر كه داناست‌

ستمگر خوار سازد خويشتن را

روان را زار سازد خسته تن را

كسى كو ناتوان را ستم كرد

دو عالم خويش را زار و دژم كرد

بينديش از جفاى خلق و هشدار

كه بيند كيفر خود هر جفا كار

به نيكى كوش و در بيداد مخروش‌

نسازد دهر كيفر را فراموش‌

چو تير نيك و بد جست از كمانت‌

خودى، گر نيك پندارى نشانت‌

جهان آئينه وَش هر نقش بندد

اگر خندى به رويت باز خندد

و گر گريد ز دستت دل فكارى‌

بگرياند جهانت روزگارى‌

شنيدم گفت: مرغ ناتوانى‌

كه صيدش كرد باز سخت جانى‌

مباش ايمن ز آه خسته جانم‌

كه باز چرخ سوزد از فغانم‌

ستمديده چو آه از دل برآرد

بر ستمگر شرار قهر بارد

نكرد اين نكته گوش آن باز و ناگاه‌

به شكل تير صيادى شد آن آه‌

نكرد طعمه‌اش آن ناتوان را

كه داد اندر كف صياد جان را

بر آن صياد نيز اين رفت بيداد

كه با وى گرگ خونخوارى در افتاد

بر آن گرگ از جفاى آسمان باز

پلنگى چيره شد چون مرغ و شهباز

چه آمد بر پلنگ تيز چنگال‌

تو دانى در جهان اين بوده احوال‌

گر امروز از تو مسكينى بنالد

دگر روزى سپهرت گوش مالد

دل روشن نسازد از گنه تار

به راه دوستان آن نيك رفتار

ز عصيان رنج نپذيرد به جانش‌

كه آسايد روان دوستانش‌