كلام مولى را كه: «زيادى فعل بر قول بهترين فضيلت و نقص فعل از قول زشت‌ترين رذيلت است». [1]

اسلام دين عمل است، معمولا در تعريف آن مى‌گوئيم عبارت است از اقرار به زبان و اعتقاد قلبى و عمل به اركان دين مبين، يعنى يك سوم آن را عمل قرار مى‌دهيم در حالى كه در حديثى از امام صادق (عليه السلام) سؤال مى‌شود: افضل اعمال نزد خداوند چيست؟ حضرت مى‌فرمايند كه خداوند چيزى را قبول نمى‌كند مگر با آن، راوى مى‌گويد سؤال كردم آن چيست؟ فرمود: «ايمان به خدائى كه شريك ندارد و غير از او خدائى نيست، سپس سؤال از ايمان مى‌كند كه آيا قول و عمل است يا قول بدون عمل (يعنى ايمان زبانى و عملى است يا اينكه فقط زبانى است)؟

حضرت چنين فرمودند:

«الإيمانُ عَمَلٌ كُلّه و القَولُ بعضٌ ذلِكَ العَمَل ...»:

«ايمان تمامش عمل است و قول نيز بعضى از آن عمل است ...». [2] يعنى ايمان شخص در عمل مشخص مى‌شود و عمل محك بسيار خوبى براى ايمان است، و اگر هم قولى باشد، جزئى از عمل محسوب مى‌شود.

در بحث عمل شش نكته قابل ملاحظه است:

1- نفس عمل، چنانكه روشن شد، دين يعنى عمل، فرمودند: پيروان مكتب ما را از عملشان بشناسيد. معيار شيعه و پيرو بودن، رفتار و كردار است نه لفظ بدون محتوى عمل شعار مؤمن است‌ [3] لباسى است كه بر تن خود كرده، عمل يار و همراه فردى است كه به درجه يقين رسيده است، [4] عمل كاملترين جانشين انسان است، [5] بهترين‌

[1]. غرر الحكم على (عليه السلام)؛ ميزان الحكمه، جلد 7، صفحه 18.

[2]. كافى، جلد 2، صفحه 34؛ ميزان الحكمه، جلد 7، صفحه 20.

[3]. غرر الحكم على (عليه السلام)؛ ميزان الحكمه، جلد 7، صفحه 8. (العمل شعار المؤمن- العمل رفيق الموقن- العمل اكمل خلف).

[4]. غرر الحكم على (عليه السلام)؛ ميزان الحكمه، جلد 7، صفحه 8. (العمل شعار المؤمن- العمل رفيق الموقن- العمل اكمل خلف.

[5]. غرر الحكم على (عليه السلام)؛ ميزان الحكمه، جلد 7، صفحه 8. (العمل شعار المؤمن، العمل رفيق الموقن- العمل اكمل خلف) ..