الايكه، سرانجام سيلاب اشك را بر سرنوشت آنها از ديده روان سازند! [1]

[أمانت:]

«وَ تَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ»

«امانت» از مادّه‌ «أمْن» گر چه معمولًا به امانت‌هاى مالى گفته مى‌شود، ولى در منطق قرآن مفهوم وسيعى دارد كه تمام شئون زندگى اجتماعى، سياسى و اخلاقى را در بر مى‌گيرد. لذا در حديث وارد شده است كه‌ أَلْمَجالِسُ بِالْأَمَانَةِ: «گفتگوهايى كه در جلسات خصوصى مى‌شود امانت است».

و در حديث ديگرى مى‌خوانيم: إِذا حَدَّثَ الرَّجُلُ بِحَدِيْثٍ ثُمَّ الْتَفَتَ فَهُوَ أَمَانَةٌ: «هنگامى كه كسى براى ديگرى سخنى نقل كند سپس به اطراف خود بنگرد (كه آيا كسى آن را شنيد يا نه) اين سخن امانت است».

از اينرو آب و خاك اسلام در دست مسلمانان امانت الهى است، فرزندان آنها امانت هستند، و از همه بالاتر قرآن مجيد و تعليماتش امانت بزرگ پروردگار محسوب مى‌شود.

بعضى گفته‌اند كه امانت خدا آئين اوست، امانت پيامبر سنّت اوست و امانت مؤمنان اموال و اسرار آنها مى‌باشد؛ ولى امانت در آيه فوق همه را شامل مى‌شود. [2]

[أَمَانِى:]

«الْكِتابَ إِلّآ أَمَانِي»

«أَمَانِى» جمع‌ «امنية» به معناى آرزو است. [3]

[أَمَانِيُّهُم:]

«أَمَانِيُّهُمْ قُلْ هاتُوا»

«أَمَانِيُّهُم» جمع‌ «امنية» به معناى آرزوئى است كه انسان به آن نمى‌رسد. [4]

[أُمَّت:]

«كَانَ النَّاسُ أُمَّةً واحِدَة»

«أُمَّت» از مادّه‌ «أُمّ» به معناى هر جماعتى است كه نوعى رابطه و وحدت در ميان آنها باشد؛ خواه وحدت دينى يا از نظر زمان و مكان، و يا هدف و مرام، و در اصل از مادّه‌ «امّ» به معناى هر چيزى است كه اشياء ديگرى به آن ضميمه گردد؛ به معناى مادر نيز آمده، بنابراين به اشخاص متفرق و پراكنده‌ «امّت» گفته نمى‌شود.

اين كلمه به معناى‌ «وقت و زمان» نيز آمده؛ چرا كه اجزاى زمان به هم پيوسته‌اند، و يا به خاطر اين كه هر جماعت و گروهى در عصر و زمانى زندگى مى‌كنند، و از بررسى موارد استعمال آن، در قرآن كه به 64 مورد بالغ مى‌شود اين واقعيت تأييد مى‌گردد. خواه‌

[1]. حجر، آيه 79 (ج 11، ص 139)

[2]. انفال، آيه 27 (ج 7، ص 173)؛ معارج، آيه 32 (ج 25، ص 45)

[3]. بقره، آيه 78 (ج 1، ص 372)

[4]. بقره، آيه 111 (ج 1، ص 462)