responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 546

[مُقْرِنِيْن:]

«مَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ»

«مُقْرِنِيْن» از مادّه‌ «اقْران»، به معناى قدرت و توانايى داشتن بر چيزى است، بعضى از ارباب لغت نيز گفته‌اند: به معناى‌ «ضبط كردن» و نگهدارى چيزى مى‌باشد، و در اصل به معناى قرين چيزى واقع شدن بوده، كه لازمه آن توانايى بر نگهدارى و ضبط آن است. [1]

[مُقْسِطِين:]

«يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ»

«مُقْسِطِين» از مادّه‌ «قسط» است، و آن در اصل به معناى سهم عادلانه است، و هنگامى كه به صورت فعل ثلاثى مجرد استعمال شود (قسط بر وزن ضرب) به معناى ظلم كردن و گرفتن سهم عادلانه ديگرى است، اما هنگامى كه به صورت ثلاثى مزيد به كار رود و «اقسط» گفته شود، به معناى عدالت و دادن سهم عادلانه هر كس به خود او است. [2]

[مُقْنِعِى:]

«مُقْنِعي‌ رُؤُسِهِمْ»

«مُقْنِعِى» از مادّه‌ «اقناع» به معناى سر به آسمان كشيدن است. [3]

[مُقوِين:]

«وَ مَتاعاً لِّلْمُقْوينَ»

در معناى‌ «مُقوِين» دو تفسير آمده: نخست اين كه از مادّه‌ «قواء» (بر وزن كتاب) به معناى «بيابان خشك و خالى» است، بنابراين، «مُقوِين» به كسانى مى‌گويند كه در بيابان‌ها گام مى‌نهند، و از آنجا كه افراد باديه‌نشين غالباً فقيرند، گاه، اين تعبير در معناى «فقير» نيز به كار رفته است. تفسير دوم اين كه از مادّه‌ «قوّت» و به معناى «نيرومندان» است، بنابراين، واژه مزبور از لغاتى است كه در دو معناى متضاد به كار مى‌رود. [4]

[مُقِيت:]

«عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ مُّقيتاً»

«مُقِيت» در اصل، از مادّه‌ «قُوْت» به معناى غذايى است كه جان انسان را حفظ مى‌كند، بنابراين‌ «مقيت» كه اسم فاعل از باب افعال است به معناى كسى است كه قُوت ديگرى را مى‌پردازد و از آنجا كه چنين كسى حافظ حيات او است، كلمه «مقيت» به معناى «حافظ» نيز به كار رفته.

و نيز شخصى كه قُوت مى‌دهد، حتماً توانايى بر اين كار دارد، به همين جهت اين كلمه به معناى‌ «مقتدر» نيز آمده و چنين كسى مسلماً حساب زيردستان خود را دارد،


[1]. زخرف، آيه 13 (ج 21، ص 33)

[2]. حجرات، آيه 9 (ج 22، ص 177)

[3]. ابراهيم، آيه 43 (ج 10، ص 427)

[4]. واقعه، آيه 73 (ج 23، ص 269)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 546
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست