نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 527
تغيير چهره دادند، كه به گفته بعضى از مفسران مانند «ابن عباس»، آن آيه نيز
درباره همين اصحاب سبت است كه پيرمردان سرجنبانانِ شكمپرست و شهوتپرستشان به
خوك، و جوانان مقلّد، چشم و گوش بسته- كه اكثريت را تشكيل مىدادند- به ميمون
تغيير چهره دادند.
بايد توجّه داشت طبق روايات، مسخشدگان تنها چند روزى زنده مىماندند و سپس از
دنيا مىرفتند، و نسلى از آنها به وجود نمىآمد. [1]
[مُسَخَّرات:]
«الطَّيْرِ
مُسَخَّراتٍ»
از آنجا كه طبيعت اجسام، جذب شدن به سوى زمين است، حركت پرندگان در بالاى زمين
را با عنوان «مُسَخَّرات» (تسخير شدهها) از مادّه «تسخير» بيان كرده است؛ يعنى، خداوند نيروئى در بال و پر آنها و
خاصيتى در هوا قرار داده است كه به آنها اين امكان را مىدهد كه بر خلاف قانون
جاذبه به هوا پرواز كنند. [2]
[مسد:]
«حَبْلٌ مِّنْ
مَّسَدِ»
«مسد» (بر وزن حسد) به معناى طنابى است كه از الياف بافته شده. بعضى گفتهاند «مسد» طنابى است كه
در جهنم بر گردن او مىنهند كه خشونت الياف را دارد و حرارت آتش و سنگينى آهن را. [3]
[مُسْرِف:]
«كُنْتُمْ قَوْماً
مُّسْرِفينَ»
«مُسْرِف» از مادّه «اسراف» به معناى تجاوز از حد است، اشاره به اين كه مشركان و دشمنان پيامبر صلى الله
عليه و آله در مخالفت و عداوت خود، هيچ حدّ و مرزى را به رسميت نمىشناختند. [4]
[مَسْغَبَة:]
«في يَوْمٍ ذي
مَسْغَبَةٍ»
«مَسْغَبَة» از مادّه «سَغَب» (بر وزن غضب) به معناى «گرسنگى» است؛ بنابراين، «يوم ذى مسغبة» به معناى روز گرسنگى است،
گرچه هميشه گرسنگان در جوامع بشرى بودهاند، ولى اين تعبير، تأكيدى است بر اطعام
گرسنگان در ايام قحطى و خشكسالى و مانند آن، براى اهميت اين موضوع، و الا اطعام
گرسنگان هميشه از افضل اعمال بوده و هست. [5]
[مُسْفِرَة:]
«يَوْمَئِذٍ
مُّسْفِرَةٌ»
«مُسْفِرَة» از مادّه «اسفار» به معناى آشكار شدن و درخشيدن است، همانند طلوع