از رسيدن به مقصود باز ماند. [1]

[غيث:]

«يُنَزِّلُ الْغَيْثَ مِنْ بَعْدِ»

«غيث»- چنان كه بسيارى از مفسران و بعضى از اهل لغت تصريح كرده‌اند- به معناى «باران نافع» است، در حالى كه‌ «مطر» به هر گونه باران گفته مى‌شود، خواه نافع باشد يا غير نافع. [2]

[غَيْرَ مُسافِحِيْنَ:]

«مُحْصِنينَ غَيْرَ مُسافِحينَ»

«غَيْرَ مُسافِحِيْنَ» از مادّه‌ «سفاح» (بر وزن كتاب) به معناى زنا مى‌باشد و در اصل از «سفح» به معناى ريزش آب و يا اعمال بيهوده و بى‌رويه گرفته شده است و چون قرآن، در اين گونه امور، هميشه از الفاظ كنايى استفاده مى‌كند آن را كنايه از آميزش نامشروع گرفته است. [3]

[غَيْرَ مَعْرُوش:]

«وَ غَيْرَ مَعْرُوشاتٍ»

مفسران در تفسير كلمه‌ «مَعْرُوش» و «غَيْرَ مَعْرُوش» سه احتمال داده‌اند:

1- درختانى كه روى پاى خود نمى‌ايستند و نياز به داربست دارند، و درختانى كه بدون نياز به داربست روى پاى خود مى‌ايستند؛ زيرا «عرش» در لغت به معناى برافراشتن و هر موجود برافراشته است و به همين جهت به سقف و يا تخت پايه بلند، عرش گفته مى‌شود.

2- منظور از «مَعْرُوش» درخت اهلى است كه به وسيله ديوار و امثال آن در باغ‌ها حفاظت مى‌شود و «غَيْرَ مَعْرُوش» درختان بيابانى و جنگلى و كوهستانى است.

3- «مَعْرُوش» درختى است كه بر سر پا ايستاده و اما «غَيْرَ مَعْرُوش» درختى است كه بر روى زمين مى‌خوابد و پهن مى‌شود.

ولى معناى اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد. [4]

[غَيْظ:]

«الْكَاظِمينَ الْغَيْظَ»

«غَيْظ» به معناى شدت خشم و غضب، حالت برافروختگى و هيجان فوق العاده روحى است، كه بعد از مشاهده ناملايمات به انسان دست مى‌دهد.

و گاه به معناى «غم» آمده است، و در سوره‌ «احزاب» آميزه‌اى از هر دو مى‌باشد، لشكريان «احزاب» كه آخرين تلاش و كوشش خود را براى پيروزى بر ارتش اسلام، به كار گرفته بودند و ناكام ماندند، غمگين و خشمگين به سرزمين‌هاى خود بازگشتند. [5]

[1]. بقره، آيه 256 (ج 2، ص 327)

[2]. شورى‌، آيه 28 (ج 20، ص 460)

[3]. نساء، آيه 24 (ج 3، ص 424)

[4]. انعام، آيه 141 (ج 6، ص 14)

[5]. آل عمران، آيه 134 (ج 3، ص 130)؛ احزاب، آيه 25 (ج 17، ص 267)