ص‌

[صابئه:]

«وَالنَّصارى‌ وَ الصَّابِئِينَ»

«صابئه» از «صبأ» گرفته شده، چون اين طائفه از طريق حق و آئين انبياء منحرف گشتند، لذا آنها را «صابئه» مى‌گويند.

در «فرهنگ دهخدا» پس از تأييد اين كه اين كلمه عبرى است مى‌گويد: «صابئين» جمع‌ «صَأْبى» و مشتق از ريشه عبرى (ص- ب- ع) به معناى فرو رفتن در آب (يعنى تعميد كنندگان) مى‌باشد. كه به هنگام تعريب‌ «ع» آن ساقط شده. [1]

[صابِرُوا:]

«صابِرُوا وَ رْابِطُوا»

«صابِرُوا» از «مُصابَرَه» (از باب مفاعله) به معناى صبر و استقامت در برابر صبر و استقامت ديگران است. [2]

[صاحِب، صاحِبُكُم:]

«بِصاحِبِكُمْ مِّن جِنَّةٍ»

«صاحِب» در اينجا ممكن است اشاره به يكى از رؤساى قوم «ثمود» باشد، و يكى از اشرار معروف آنها، كه، در تاريخ به عنوان‌ «قدارة بن سالف» از او ياد شده است و نيز به معناى ملازم، رفيق و همنشين است؛ و در سوره‌ «تكوير» علاوه بر اين كه از مقام تواضع پيامبر نسبت به همه مردم حكايت مى‌كند، كه او هرگز قصد برترى جوئى نداشت، اشاره به اين است كه: او ساليان دراز در ميان شما زندگى كرده، و همنشين با افراد شما بوده است، او را به عقل و درايت و امانت شناخته‌ايد، چگونه نسبت جنون به او مى‌دهيد؟! جز اين كه او بعد از بعثت، تعليماتى با خود آورده كه با تعصب‌ها و تقليدهاى كوركورانه و هوا و هوس‌هاى شما سازگار نيست، لذا، براى اين كه خود را از اطاعت دستورات او معاف كنيد، چنين نسبت ناروايى را به او مى‌دهيد.

و تعبير «صاحِبُكُم» (همنشين و دوست شما) در سوره «سبأ» در مورد شخص پيغمبر صلى الله عليه و آله، اشاره به اين است كه: او براى شما چهره ناشناخته‌اى نيست، او ساليان دراز در ميان شما بوده، او را به امانت، درايت و صدق و راستى شناخته‌ايد، تاكنون نقطه ضعفى در پرونده زندگى او مشاهده نكرده‌ايد، بنابراين، انصاف دهيد اتهاماتى كه به او مى‌بنديد، همه بى‌اساس است. [3]

[صاخَّه:]

«فَإِذا جآئَتِ الصّآخَّةُ»

«صاخَّه» از مادّه‌ «صخّ» در اصل، به معناى‌

[1]. بقره، آيه 62 (ج 1، ص 342)

[2]. آل عمران، آيه 200 (ج 3، ص 301)

[3]. سبأ، آيه 46 (ج 18، ص 152)؛ قمر، آيه 79 (ج 23، ص 65)؛ تكوير، آيه 22 (ج 26، 205)